Eğitim SSS

Türkiye ulusal yasalarına göre, Türkiye’deki tüm çocuklar, yabancılar da dahil olmak üzere (uluslararası koruma başvuru sahipleri, uluslararası koruma statüsü sahipleri ve geçici koruma altındakiler de dahil) ilköğretim ve ortaöğretim hakkına ücretsiz olarak sahiptir. Eğitimin çocukların gelişimi ve sosyal uyumu için önemli olmasının yanı sıra, bilişsel büyümeyi teşvik eder ve dil becerilerini geliştirir. Ayrıca, eğitim çocukların yerinden edilme dahil olmak üzere zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olur.

Türkiye’de ne kadar süre kalmayı planladığınızdan bağımsız olarak, çocuklarınızın okula gitmesi önemlidir! Başka bir ülkeye yerleşmeyi veya kendi ülkenize geri dönmeyi umsanız bile, Türkiye’deki zamanı çocuklarınızın sosyal ve akademik olarak yeni bir eğitim sistemine uyum sağlamalarına yardımcı olacak becerileri geliştirmek için kullanmanız önemlidir. Çocuklarınızın okuldan uzak kaldığı süre uzadıkça, bu durum daha zor hale gelir.

Türkiye’de temel eğitim;

• Zorunludur,
• Ücretsizdir,
• 4+4+4 sistemi ile uygulanır,
• Ailelerin çocuklarını okula kayıt ettirmesi zorunludur,
• Çocukların 12 yıl boyunca okula devam etmeleri gerekir.

Uluslararası koruma altındaki okul çağındaki Çocuklarınızın okula gitmesi ve okula devam etmesi önemlidir!  Aksi halde, ailelere ciddi yaptırımlar uygulanır. Türkçe bilmemek okula kaydın önünde bir engel değildir.

Çocuğunuzun liseye devam etmesi gereklidir. Düz liselerin yanısıra, çocuğunuzun meslek edinebileceği liseler de mevcuttur. Mesleki ve Teknik eğitim lise düzeyinde üç tip okulda verilmektedir: Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri, Çok Programlı Anadolu Liseleri ve Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM). Çocuğunuzun bu liselerde ve merkezlerde okuması halinde PIKTES+ (Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi) burslarından faydalanması mümkündür. PIKTES+ ile ilgili ayrıntılı bilgiye aşağıdan ulaşabilirsiniz.

Çocuklarınızın bir Türk okuluna kaydolması için en yakındaki okula ya da İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne (veya bazı iller için İl Milli Eğitim Müdürlüğü) başvurmanız gerekmektedir. İkametgaha yakın yerdeki okullara kayıt yapılır. Adres bilgisine göre çocuğunuzun kayıt yaptırması gereken anaokulu/ilkokul ve ortaokul bilgisine e-okul sistemi üzerinden erişebilirsiniz.

Bir devlet okuluna kaydolmak için aşağıdaki belgeler gereklidir:

• Göç İdaresi İl Müdürlüğü tarafından verilen geçerli Uluslararası koruma başvuru sahibi, Uluslararası koruma statü sahibi kimliği ya da geçici koruma kimliği,
• ikametgah kaydı (zorunlu değildir, ulusal veri tabanında ilgili bilgi yoksa ikametgah kaydı gerekir. Nüfus müdürlüğü veya muhtardan alabilirsiniz.),

okulun isteyebileceği diğer belgeler (denklik belgesi, Transkript, diploma vs.).

Uluslararası koruma altındaysanız (yani, uluslararası koruma başvurusu sahibi, uluslararası koruma statüsü sahibi) ya da geçici koruma altındaysanız ve üniversite eğitimi almak istiyorsanız, Türkiye’deki üniversitelerde eğitim görebilirsiniz. Türkiye’de üniversite eğitimi almak için önce Türkiye Yurtdışından Öğrenci Kabul Sınavı (TR-YÖS)’na girmeniz gerekmektedir; bu sınav, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yılda iki kez merkezi olarak uygulanır. Türkiye’deki üniversitelere kayıt yaptırmak isteyen öğrenciler bu sınava başvurmalıdır. Sınavla ilgili duyurulara ve bilgilere ÖSYM’nin web sitesinden (https://www.osym.gov.tr) ulaşabilirsiniz. Harç ücretleri üniversitelere, seçtiğiniz program ve fakültelere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Öğrenciler ayrıca ulaşım, eğitim materyalleri ve yaşam masraflarını da karşılamak zorundadırlar.

Türkiye’de önlisans ve lisans programlarına kayıt yaptırmak isteyen öğrencilerin aşağıdaki şartları yerine getirmesi gerekmektedir:

• Uluslararası koruma başvurusu sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi ya da geçici koruma sahibi olarak İl Göç İdaresi Müdürlükleri tarafından verilen geçerli bir yabancı kimlik numarasına (99 numara) sahip olmak,
• sınıfı tamamlamış olmak ve bunu belgelemek,
• ÖSYM tarafından yapılan TR-YÖS sınavına girmek,
• Gerekli belgeleri sağlamak.

Türkiye’de yükseköğrenimden sorumlu yetkili kurumlar Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB)’dır. Üniversite başvuruları ve mali destekle ilgili duyurulara bu kurumların web sitelerinden (https://www.yok.gov.tr, https://ytb.gov.tr) ulaşabilirsiniz. Ayrıca, üniversitelerin web sitelerinde yabancı öğrenciler için akademik programlar ve başvuru koşulları hakkında bilgi bulabilirsiniz.

Menşe ülkesinde veya başka ülkede üniversite eğitimine başlayıp tamamlayamayan öğrenciler, geçmişte aldıkları derslerin (kredilerin) tanınmasını üniversitelerden talep edebilirler. Menşe ülkede veya başka ülkede tamamlanan derslerin tanınıp tanınmayacağına her üniversite kendi karar verir ve bu, bir bölümden diğerine farklılık gösterebilir. Denklikle ilgili bilgilere YÖK’ün web sitesinden (https://denklik.yok.gov.tr) ulaşabilirsiniz.

Türkçe öğrenmek, Türkiye’de kaldığınız süre boyunca yaşamınızı sürdürmeniz açısından temel bir beceridir. Türkçe öğrenmek günlük hayatı ve basit işleri (alışveriş, toplu taşıma kullanma) kolaylaştıracak, aynı bölgede yaşayan başka kişilerle arkadaşlık kurulmasına olanak sağlayacak ve acil durumlarda (doktor veya polisle iletişim kurma) yardımcı olacaktır.

Halk Eğitim Merkezleri tarafından ücretsiz Türkçe kursları verilmektedir. Kursa kaydolmak için lütfen bulunduğunuz ildeki ya da ilçedeki Halk Eğitim Merkezine başvurun.

Anadolu Üniversitesi, başlangıç düzeyinde (A1) ve temel düzeyde (A2) ücretsiz, çevrimiçi Türkçe dil kursları sağlamaktadır. Bu kurslar, Türkçe öğrenmek isteyen herkese açıktır. ANA-DİL Türkçe dil programı hakkında daha fazla bilgi almak ve programa kayıt yaptırmak için Anadolu Üniversitesi’nin ANA-DİL Türkçe programının internet sitesine buradan erişebilirsiniz

Yunus Emre Enstitüsü (YEE) başlangıç düzeyinden (A1) ileri düzeye (C1) kadar çevrimiçi Türkçe dersleri sağlamaktadır. Dersler, esnek bir yapıda sunulduğu için, YEE’nin “Uzaktan Türkçe Öğrenim Portalı” öğrencilerin kendilerine uygun hızda ve istedikleri yerden Türkçe öğrenmelerine olanak tanımaktadır. Bu konuda daha fazla bilgiye şuradan erişebilir ve program için kayıt yaptırabilirsiniz.

Ek olarak, Belediyeler de Türkçe dersleri vermektedir.

PIKTES+ Projesi kapsamında bulunan uyum sınıfları, Türkçe bilmeyen ya da Türkçe dil düzeylerini geliştirmeye ihtiyacı olan öğrencilere eğitim imkanı sunmayı amaçlar. Bu sınıflardan ya da projenin diğer tüm aktivitelerinden uluslararası koruma altındaki ve geçici koruma altındaki çocuklarınız da yararlanabilir.

Ayrıca, PIKTES+ Projesi kapsamında, projenin yürütüldüğü illerde Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinin, Çok Programlı Anadolu Liselerin (meslek programındaki öğrenciler) ve MESEM’lerin ( Mesleki Eğitim Programlarının) 9., 10., 11. ve 12’nci sınıf düzeylerinde öğrenim gören; uluslararası koruma ve geçici koruma altındaki öğrenciler dahil olmak üzere yabancı uyruklu ve Türk öğrencilere Mesleki ve Teknik Eğitim Bursu sağlanmaktadır. Burs duyurularını şu adresten takip edebilirsiniz: https://piktes.gov.tr

Yabancılar için Şartlı Eğitim Yardımı (YŞEY) Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB), Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Türk Kızılay tarafından uygulanmaktadır. Bu programdan, uluslararası koruma ve geçici koruma altındaki çocukların aileleri de yararlanabilir. Program, 2003 yılından beri ASHB tarafından Türk vatandaşları ve Türkiye’de yaşayan yabancılar için uygulanmakta olan ulusal Eğitim İçin Şartlı Nakit Transferi programının bir uzantısıdır. Program kapsamında, kriterleri karşılayan ailelere, çocuklarının (anaokulundan 12. sınıfa kadar) okula düzenli olarak gitmesi şartıyla nakit yardımı yapılmaktadır.

Başvuracak kişilerin Göç İdaresi İl Müdürlüğü’ne kayıtlı olması, MERNİS veritabanına kayıtlı olması gerekmektedir. Ödemeleri düzenli alabilmek için başvuru sahiplerinin, programın uygunluk kriterlerini karşılamaları ve çocuklarını düzenli olarak okula göndermeleri zorunludur.

Uygunluk kriterleri şu şekildedir:

• Türkiye’de geçici koruma altında ya da uluslararası koruma altında olmak ve kamp dışında yaşamak,
• başvuru zamanında gelirden ve sosyal güvenlikten mahrum olmak,
• ailede en az okula giden bir çocuk olması.

Bu programa başvurmak isterseniz, lütfen ilinizde veya ilçenizde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (SYDV) veya Türk Kızılayı Hizmet Merkezleri’ne başvurun. Yeni bir adrese taşınırsanız, kesintisiz yardım almanızı sağlamak için mevcut ilinizde veya ilçenizdeki SYDV veya HKM’ye derhal bilgi verin.

Türkiye’de yükseköğrenim eğitimi almak isteyen Uluslararası koruma altındaki öğrencilere burs sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır. Bu kuruluşlar arasında YTB, UNHCR, Uluslararası Göç Politikaları Geliştirme Merkezi (ICMDP) ve Sivil Toplum Kuruluşları yer almaktadır.

UNHCR, Albert Einstein Alman Akademik Mülteci Girişimi olarak bilinen DAFI Burs programını uygulamaktadır. DAFI Bursları, konaklama, yiyecek, ulaşım, eğitim materyalleri ve kayıt ile öğrenim ücretleri gibi geniş bir yelpazede masrafları karşılamaya katkıda bulunmaktadır. UNHCR ayrıca, Türkiye’deki üniversitelerde kayıtlı uluslararası koruma altındaki öğrencilere dönem bazlı nakit desteği de (Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği)  sağlamaktadır.

DAFI bursu almakla ilgilenen öğrenciler, duyurular ve uygunluk kriterleri süreçleri hakkında bilgi bulabilecekleri UNHCR HELP web sitesini takip etmelidir. UNHCR ayrıca, DAFI burslarıyla ilgilenen öğrencilerin, her yıl DAFI için açık bir çağrı olmayabileceğinden, Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği Programına da başvurmalarını önermektedir.

Eğer uluslararası koruma başvurusu sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi olarak Türkiye’de bir üniversiteye veya yükseköğrenim kurumuna kayıtlıysanız, UNHCR’dan Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği alma hakkına sahip olabilirsiniz. UNHCR, bu desteği her akademik dönemin başında bu sayfada duyurmaktadır. Uygunluk kriterleri:

• Uluslararası koruma başvurusu sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi olarak Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (PMM) tarafından verilen geçerli bir yabancı kimlik numarasına sahip olmak,
• Bir devlet üniversitesine veya yükseköğretim kurumuna kayıtlı olmak,
• Önlisans veya lisans programında öğrenci olmak,
• En az 1.5 not ortalamasına sahip olmak.

Yardım miktarları her yıl değişmektedir. Lütfen her dönem başı sayfamızı ziyaret ediniz.

Öğrenciler, ICMPD’nin AB Bursları olarak adlandırılan burs programından da yararlanmak için başvuruda bulunabilirler, şartlar şunlardır:

• Uluslararası koruma statü sahibi olmaları,
• Ankara, Kayseri, Eskişehir, Konya, Trabzon, Karabük, Samsun, İzmir, Erzurum, Adana, Mersin, Hatay, Elazığ, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Malatya, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Van, İstanbul, Bursa illerinden birinde eğitim görüyor olmaları,
• Başarı ve diğer kriterleri karşılamaları,
• 4 yıllık lisans, tezli veya tezsiz yüksek lisans ya da doktora öğrencisi olmaları.

AB Bursları hakkında bilgiye şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: (https://euburs.org).

Uygun adayların başvuruları, akademik durumları, nitelikleri, akademik ilgi alanları ve sosyal etkinliklere katılım gibi bir dizi kriter temelinde Burs Ofisleri tarafından dikkatlice incelenecektir.

Ayrıca, YTB’nin Türkiye Bursları sayfasını düzenli olarak takip etmenizi öneririz. Türkiye Bursları, Türkiye’de yabancı öğrencilere yönelik geniş bir burs yelpazesi sunan bir burs programıdır. Bu programa şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: (https://ytb.gov.tr/daireler/uluslararasi-ogrenciler/turkiye-burslari).

Türkiye’de yükseköğrenim eğitimi almak isteyen geçici koruma altındaki Suriyeli öğrencilere burs sağlayan çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır. Bu kuruluşlar arasında YTB, UNHCR, Uluslararası Göç Politikaları Geliştirme Merkezi (ICMDP) ve Sivil Toplum Kuruluşları yer almaktadır.

UNHCR, YTB ile ortaklaşa Albert Einstein Alman Akademik Mülteci Girişimi olarak bilinen DAFI Burs Programını uygulamaktadır. DAFI Bursları, konaklama, yiyecek, ulaşım, eğitim materyalleri ve kayıt ve öğrenim ücretleri gibi geniş bir yelpazedeki masrafları karşılamaya katkıda bulunmaktadır. UNHCR ayrıca, YTB ile ortaklaşa Türk üniversitelerine kayıtlı geçici koruma altındaki Suriyelilere dönem bazlı nakit destek (Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği) sağlamaktadır.

DAFI Bursu veya Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği ile ilgilenen öğrenciler, uygunluk kriterleri ve süreçleri hakkında duyuru ve bilgilere YTB web sitesi, UNHCR HELP web sitesi veya sosyal medya hesaplarından ulaşabilirler. UNHCR ayrıca, DAFI Bursları veya Yükseköğrenime Yönelik Hibe Desteği ile ilgilenen öğrencilere, her yıl açık bir çağrı olmayabileceğinden Türkiye Bursları’na da başvurmalarını tavsiye etmektedir.

Öğrenciler, ICMPD’nin AB Bursları olarak adlandırılan burs programından da yararlanmak için başvuruda bulunabilirler, şartlar şunlardır:

• Geçici koruma altında olmaları,
• Ankara, Kayseri, Eskişehir, Konya, Trabzon, Karabük, Samsun, İzmir, Erzurum, Adana, Mersin, Hatay, Elazığ, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa, Malatya, Kahramanmaraş, Diyarbakır, Mardin, Van, İstanbul, Bursa illerinden birinde eğitim görüyor olmaları,
• Başarı ve diğer kriterleri karşılamaları,
• 4 yıllık lisans, tezli veya tezsiz yüksek lisans ya da doktora öğrencisi olmaları.

AB Bursları hakkında bilgiye şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: (https://euburs.org).

Uygun adayların başvuruları, akademik durumları, nitelikleri, akademik ilgi alanları ve sosyal etkinliklere katılım gibi bir dizi kriter temelinde Burs Ofisleri tarafından dikkatlice incelenecektir.

Ayrıca, YTB’nin Türkiye Bursları sayfasını düzenli olarak takip etmenizi öneririz. Türkiye Bursları, Türkiye’de yabancı öğrencilere yönelik geniş bir burs yelpazesi sunan bir burs programıdır. Bu programa şu bağlantıdan ulaşabilirsiniz: (https://ytb.gov.tr/daireler/uluslararasi-ogrenciler/turkiye-burslari).