Eğitim


İlk ve orta öğretim

Bütün mülteciler ve sığınmacılar eğitim alma hakkına sahiplerdir ve Türk makamları tarafından kendilerine bir yabancı kimlik numarası verildikten sonra Türk okullarına kayıt yaptırabilirler. UNHCR, çocuğunuzu mümkün olduğunca kısa sürede okula kaydettirmenizi tavsiye etmektedir. UNHCR kayıt veya mülteci statüsü belirleme usulleri tamamlanana kadar beklemenize gerek yoktur.

  • Türkiye’deki tüm çocuklar eğitim hakkına sahiptir.
  • Devlet okulları ücretsizdir.
  • Çocuğunuzu okula kaydettirmeden önce Türk makamlarına kayıt yaptırmanız gerekmektedir.
  • Çocuğunuzu okula kaydettirmek istiyorsanız, doğrudan İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne gidin.
  • Okul yalnızca öğrenme demek değildir; okula gitmek çocuklara pek çok sosyal ve duygusal yarar sağlamaktadır.

Mülteciler ve sığınmacılar, okula gitmenin yanı sıra Halk Eğitim Merkezlerinin sunduğu kurslara (Türkçe dil kursları dâhil) katılabilirler. Bu kurslar ücretsizdir.

Türkiye’de ne kadar kalacak olursanız olun, çocuklarınızın okula gitmesi önemlidir! Başka bir ülkeye yerleştirilmeyi veya ülkenize geri dönmeyi umut ediyor olsanız bile, sizin ve ailenizin Türkiye’de geçirdiğiniz zamanı çocuklarınızın yeni eğitim sistemine sosyal ve akademik olarak uyum sağlamalarına yardımcı olacak becerileri geliştirecek şekilde kullanmanız önemlidir. Çocuklarınız okuldan ne kadar uzun süre ayrı kalırsa, işler o kadar zorlaşır.

Okula devam etmek, eğitim açısından sağladığı yararlara ek olarak çocuklarınızın yerinden edilmenin etkilerinden kurtulmalarına da yardımcı olacaktır. Düzenli bir rutine (her gün okula veya dil kurslarına devam etmek) sahip olmak çocuklarınıza ve gençlere istikrar getirecektir. Okula gitmek, aynı zamanda sizin ve ailenizin Türkiye’de yardım ihtiyacı içinde olmanıza yol açan durumlara ve geçmişte olanlara odaklanmanız yerine geleceğe odaklanmanızı sağlar.

Çocuğunuzu okula nasıl kaydettirebilirsiniz?

  • Çocuklarının bir Türk okuluna kaydolmasını talep etmek için ebeveynlerin İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne (veya bazı iller için İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü) başvurması gerekmektedir.
  • İkametgaha yakın yerdeki okullara kayıt yapılır. Adres bilgisine göre çocuğun kayıt yaptırması gereken anaokulu/ilkokul ve ortaokul bilgisine e-okul sistemi üzerinden erişilebilir.

Bir Türk okuluna kaydolmak için aşağıdaki belgeler gereklidir:

  • Göç İdaresi İl Müdürlüğü tarafından verilen geçerli 99 ile başlayan Yabancı Kimlik belgesi,
  • İkametgah kaydı (nüfus müdürlüğü veya muhtardan alınır), (Ulusal veri tabanında ilgili bilgi yoksa)
  • Okulun isteyebileceği diğer belgeler (denklik belgesi, Transkript, diploma vs.)

 

Çocuğunuzun önceki eğitim geçmişi hakkında herhangi bir belgesi varsa, bu belgeler İl/ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ndeki Denklik Merkezleri ile paylaşılmalı ya da e-denlik üzerinden gerçekleştirilmelidir. İl Milli Eğitim Müdürlüğü şu konularda karar verecektir: (i) çocuğun önceki eğitim geçmişi ve yeteneklerinin yanı sıra yaşına bağlı olarak yerleştirileceği sınıf ve (ii) çocuğun kayıt yaptıracağı okul. Eğer eğitim geçmişine dair herhangi bir belge, savaş, afet ve/veya sığınma başvurusu sürecleri nedeniyle elde edilememişse;

  • Çocuklar, denklik işlemleri için Seviye Tespit Sınavı’na tabii tutulabilir.
  • İlkokul öğrencileri için seviye tespit sınavı yapılmamaktadır. Beyan üzerine belirleme yapılır.

Çocuğun okula kaydolmadan önce Türkçe konuşabilmesi gerekli değildir. Çocuklar Türkçe konuşamıyorlarsa okula erişimden mahrum bırakılamazlar.

Çocuklar okula kaydolmadan önce veya okula gittikleri dönemde dil becerilerini geliştirmek için Halk Eğitimi Merkezleri tarafından verilen Türkçe dil kurslarına da gidebilirler. Ayrıca bulunulan ilde PIKTES projesi tarafından desteklenen aktivitelerden yararlanabilirsiniz. Bunun yanırısa, uyum sınıfları hakkında okul yönetiminden bilgi alabilirsiniz.

Eğer çocuğunuz 10-18 yaş aralığındaysa ve 3 yıldan fazladır okula gitmediyse MEB’in ve UNICEF’in ortak uyguladığı Hızlandırılmış Eğitim Programına kayıt yaptırabilirsiniz. Kayıt için MEB’e bağlı Halk Eğitim Merkezlerine başvurmanız gerekmektedir. Hızlandırılmış Eğitim Programının tamamlanmasının ardından örgün eğitime katılım imkanı tanınmaktadır.

Eğitime yönelik mali destek (Anaokulundan 12. Sınıfa kadar)

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (ASHB), Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Türk Kızılay ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) mülteciler için yurt çapında “Eğitim İçin Şartlı Nakit Transferi Programı” (Ş.E.Y.) adında bir sosyal yardım programı uygulamaktadır. Bu program, 2003 yılından beri ASHB tarafından Türk vatandaşları ve Türkiye’de yaşayan yabancılar için uygulanmakta olan ulusal Eğitim İçin Şartlı Nakit Transferi programının bir uzantısıdır. Hangi milletten olursa olsun, kamp dışında yaşayan ve uygunluk kriterlerini karşılayan tüm mülteciler bu yardımdan faydalanabilir. Bu program kapsamında, kriterleri karşılayan ailelere çocuklarının (anaokulundan 12. sınıfa kadar) okula düzenli olarak gitmesi şartıyla nakit yardımı yapılmaktadır.

Bu program tüm uyruklardan mültecilere açıktır. Başvuracak kişilerin Göç İdaresi İl Müdürlüğü’ne kayıtlı olması, 99 ile başlayan bir yabancı kimlik numarasına sahip olması ve MERNİS veritabanına kayıtlı olması gerekmektedir. Ödemeleri düzenli alabilmek için başvuru sahiplerinin programın uygunluk kriterlerini karşılaması ve çocuklarını düzenli olarak okula göndermeleri zorunludur.

Mültecilere yönelik Eğitim İçin Şartlı Nakit Transferi Programı hakkında detaylı bilgi için (başvuru işlemleri ve uygunluk kriterleri dâhil olmak üzere) buradan Eğitim için Şartlı Nakit Transferi Brosüş ulaşabilirsiniz.


Üniversite eğitimi

UNIVERSITE EGITIMI

Mülteciler Türkiye’de üniversiteye gidebilirler. Türk üniversitelerine kayıt yaptırmak isteyen öğrenciler şu şartları yerine getirmelidirler: Yabancı kimlik numarası, 12. sınıfı tamamlamış olduğuna ilişkin kanıt, kayıt olmak istenen üniversite tarafından yapılan Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı (YÖS) sonuçları ve kayıt olmak istenen kurumun eğitim dilinde yetkin olduğunu gösterir kanıt.

Akademik programlar ve yabancı öğrencilere yönelik kabul şartları da dâhil olmak üzere kabul şartlarına ilişkin bilgiye üniversitelerin internet sitelerinden ulaşabilirsiniz.

Mülteci ve sığınmacı olan öğrencilerin üniversiteler tarafından “yabancı öğrenci” olarak görüldüğünü lütfen göz önünde bulundurun. Yabancı öğrencilerden daha fazla tutarda eğitim harcı istenebilir.

Yükseköğrenime yönelik mali yardımlar

Türkiye’deki bir üniversite ya da yükseköğretim kurumunda öğrenim gören bir uluslararası koruma başvuru veya statü sahibi misiniz?

Cevabınız evet ise, UNHCR’den yükseköğrenim bursu almaya hak kazanabilirsiniz.

Yükseköğrenime erişimin desteklenmesi UNHCR’nin eğitim stratejisinin temel unsurlarından biridir çünkü yükseköğrenim, mültecilere nitelikli işgücü oluşturma, toplum içinde liderlik vasfı kazanma ve diğer mülteci gençlere rol model olma fırsatını sunmaktadır.

UNHCR, üniversite masraflarının karşılanmasına katkıda bulunmak amacıyla, mülteci öğrencilere nakit yardımı için başvuruda bulunma olanağı sağlamaktadır.

UNHCR’nin yükseköğrenime yönelik mali yardımından kimler faydalanabilir?

UNHCR’nin yuksekogranime yonelik mali yardımından yararlanabilmek için uygunluk kriterleri asagidaki gibidir:

  • Uluslararası koruma başvuru veya statü sahibi
  • Bir devlet üniversitesine veya yüksek öğrenim kurumuna kayıtlı
  • Ön Lisans veya Lisans Programi öğrencisi
  • Minimum 1.5 not ortalamasi (Devam eden öğrencilerden istenmektedir, yeni kayıt yaptıran öğrenciler muaftır)

Geçici Koruma altındaki Suriye vatandaşları, Vakıf (özel) üniversitelerine veya ikinci ogretime kayıtlı kişiler, yüksek lisans ve doktora öğrencileri ve DAFI bursiyerleri bu mali yardımdan yararlanamaz.

Başvuru sayısı ve program bütçesine bağlı olarak; i) eğitim seviyesi; ii) program türü ve iii) akademik başarı kriterlerine göre önceliklendirme yapılabilir.

Mali yardımın miktarı ne kadar?

Dönem başına mali yardım miktarı:

  • 3150 TRY: Ön Lisans (2 yıllık programlar)
  • 6050 TRY: Lisans (4 yıllık programlar)
  • 8750 TRY: Lisans (5-6 yıllık programlar)*

*5-6 yıllık programlar arasında Tıp, Eczacılık ve Diş Hekimliği bulunmaktadır.

Mali yardım, her akademik dönemde bir kez sağlanır. Her dönem icin yeni bir yardım başvurusu yapılmalıdır.

UNHCR’nin yükseköğrenime yönelik mali yardımına nasıl başvurabilirim?

Başvurmak için lütfen formu elektronik olarak doldurabileceğiniz ve tüm destekleyici belgeleri yükleyebileceğiniz cevrimici basvuru sayfamizi  ziyaret edin. Başvuru formunu doldururken ve gönderirken UNHCR’nin ortaklarından yardım isteyebilirsiniz.

Başvuru sırasında hangi destekleyici belgeleri eklemem gerekiyor?

Doldurulmuş başvuru formuna ek olarak, başvurular aşağıdaki destekleyici belgeleri içermelidir:

  • Yabancı kimlik kartının bir nüshası
  • Güncel öğrenci belgesi (1 Mart 2024 tarihinden sonra e-devletten alınmıs ve 2023-2024 Bahar Dönemi kaydını gösteren aktif ogrenci belgesi) *
  • Güncel transkript (1 Mart 2024 tarihinden sonra e-devletten alınmıs ve genel not ortalamasını gösteren belge)

* Yeni kabul edilen öğrenciler, öğrenci belgesi olarak universitelerden aldiklari kabul mektubunu gönderebilirler.

** Transkript devam eden öğrencilerden istenmektedir, yeni kayıt yaptiran öğrenciler muaftır

Yalnızca tamamlanmış başvurular incelenecektir.

KIMLIK BELGESI

Programa kabul edilebilmek icin kimliginizin

  • ULUSLARARASI KORUMA BASVURU SAHIBI veya ULUSLARARASI KORUMA STATU SAHIBI olmasi
  • Gecerlilik tarihinin bitis suresinin 01.10.2023 tarihinden daha once olmamasi

gerekmektedir.

Gecici koruma belgesi, ikamet izni ve diger ulke pasaportlari kabul edilmeyecektir,

Gecerlilik tarihinin bitis suresi 01.10.2023’den once dolan Uluslararasi Koruma Basvuru Sahibi ve Uluslararasi Koruma Statu Sahibi kimlikleri kabul edilmeyecektir.

OGRENCI BELGESI

Programa kabul edilebilmek icin ogrenci belgesinin

  • E-devletten alinmis
  • Isim/soyisim, universite, bolum bilgilerini iceren
  • Guncel (2023-2024 Bahar doneminde kayitli oldugunu gosteren)
  • Ogrencilik/kayit durumunda AKTIF OGRENCI yazan

resmi bir belge olmasi gerekmektedir.

Isim/soyisim, universite, bolum bilgilerini icermeyen, Mart 2024 tarihinden once alinmis ve/veya ogrencilik/kayit durumunda ‘PASIF’, ‘KAYIT YAPTIRMAMIS’ ve ‘DONDURMUS’ yazan belgeler kabul edilmeyecektir.

TRANSKRIPT

Programa kabul edilebilmek icin transkript belgesinin

  • E-devletten alinmis
  • Isim/soyisim, universite, bolum bilgilerini iceren
  • Guncel (2023-2024 Guz donemi notlarini iceren)
  • GANO/Birikimli not ortalamasini gosteren

resmi bir belge olmasi gerekmektedir.

Isim/soyisim, universite, bolum bilgileri ile 2023-2024 Guz donemi notlarini ve GANO/Birikimli not ortalamasini gostermeyen belgeler kabul edilmeyecektir.

*2023-2024 Bahar doneminde kayit yaptiranlar bu belgeden muaftir. Kayit tarihi 2023-2024 Bahar doneminden once olan tum basvuru sahiplerinin transkript yuklemesi gerekmektedir.

Başvuru süresi nedir?

Son başvuru tarihi 26 Nisan 2024’tur.

UNHCR 26 Nisan 2024’ten sonra gonderilen başvuruları işleme koyamayacaktır.

Önceliklendirme kriterleri nelerdir?

Prensip olarak, uygunluk kriterlerini sağlayan tüm başvuru sahiplerine yüksek öğrenim nakit yardımı sağlanmaktadır.

Başvuru sayısı ve program bütçesine bağlı olarak; i) eğitim seviyesi; ii) program türü ve iii) akademik başarı kriterlerine göre önceliklendirme yapılabilir

Eğitim seviyesi: Daha kısa süreli programlar okuyan öğrencilere öncelik verilecektir

Program türü: Gelecekteki istihdam potansiyeli yüksek bölümlerde okuyan öğrencilere öncelik verilecektir.

Akademik başarı: Daha yüksek not ortalamasına (GPA) sahip öğrencilere öncelik verilecektir

Başvurumun sonucunu nasıl öğreneceğim?

Başarısız başvuru sahipleri, UNHCR’nin kararı hakkında e-posta yoluyla bilgilendirilir.

Başarılı başvuru sahiplerine, işlemin sonucu, PTT’den para çekilebileceğini belirten bir SMS ile bildirilir.

Hibeyi nasıl alacağım?

Ödemeler, UNHCR adına PTT tarafından verilen bir banka kartı ile yapılacaktır. Bu banka kartı, şubelerden ve ATM’lerden nakit çekmek ve MasterCard kabul eden herhangi bir mağazada alışveriş yapmak için kullanılabilir.

Bir üniversiteye / yüksek öğrenim kurumuna yeni kabul edildim. Bu hibe için başvurabilir miyim?

Evet, yeni kabul edilen öğrenciler 2023-2024 Bahar dönemi için kayıtlı olduklarını gösteren güncel öğrenci belgesi ile yardım başvurusunda bulunabilirler.

Bir üniversiteye / yüksek öğrenim kurumuna yeni kabul edildim. GPA ve transkript olmadan başvurabilir miyim?

Yeni kayıt yaptıran öğrenciler GPA kriterinden muaftır ve transkript yüklemeleri zorunlu değildir.

Halihazirda bir üniversiteye / yüksek öğrenim kurumuna kayıtlıyım ve not ortalamam 1.5’in altında. Bu yardım için başvurabilir miyim?

Hayır, not ortalaması 1.5’in altında olan başvuru sahipleri destek almaya uygun değildir ancak , gelecekte daha iyi bir not ortalaması ile yeniden başvuru yapabilirler. Lütfen önümüzdeki dönemler için UNHCR yardım sayfasını ve sosyal medya hesaplarını takip etmeye devam edin.

 

Belgelerimi temin etmekte zorlanıyorum. Belgeler olmadan bu yardım için başvurabilir miyim?

Hayır, gerekli tüm belgeler 26 Nisan 2024’e kadar yüklenmelidir. Yalnızca tam olarak doldurulmuş başvurular incelenecektir..

Geçen dönem aldığım öğrenci belgesi ve transkriptini yükleyebilir miyim?

Hayır, hem öğrenci belgesi hem de transkript güncel olmalıdır. Öğrenci belgesi 2023-2024 Bahar dönemi için kaydınızı, transkript ise 2023-2024 Guz dönemi sonunda genel not ortalamanızı göstermelidir.

Belgelerimi yüklemekte zorlanıyorum. Nereden destek alabilirim?

Başvuru formunu doldururken ve gönderirken UNHCR’nin ortaklarından birinden yardım isteyebilirsiniz. Bulunduğunuz ildeki UNHCR ortakları için lütfen https://turkey.servicesadvisor.org/tr adresini kontrol edin.


Türkiye’de çevrimiçi (online) öğrenim görmek

Öğrenciler Türkiye’de bulunan çevrimiçi ve uzaktan eğitim veren Anadolu Üniversitesi’ne kayıt yaptırabilirler. Anadolu Üniversitesi tarafından verilen derece ve diplomalar, Türkiye’de ve uluslararası alanda tanınırlığa sahiptir.

Bir dizi farklı kurum da çevrimiçi programlar sunmaktadır (örn. University of the PeopleCoursera). Bu programların çoğu Türkiye’de resmi olarak tanınmamaktadır. Bu kurslar bilgi tazeleme ve öğrencilerin üniversiteye hazırlanmalarına yardımcı olma açısından yararlıdır. Üniversiteye hazırlık için aynı zamanda YÖS hazırlık modüllerinden yararlanabilirsiniz.  Ayrıca YTB Akademi’den, bazı online kursları takip etmek mümkündür. Bu kurslar Türkçe dili, stress yönetimi, takım çalışması ve özgeçmiş hazırlama gibi konularda kendisini geliştirme imkanı içermektedir.

 

 


Beceri kazandırma ve mesleki eğitim

Yabancılar, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı meslek okullarına kayıt yaptırabilirler. Kayıt usul ve şartları diğer okullarla aynıdır.

Beceri kazandırma kursları, Halk Eğitim Merkezleri tarafından ücretsiz olarak verilmekte ve sertifikaları ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından verilmektedir. Bu kurslara kayıt yaptırmak için geçerli bir yabancı kimlik numaranızın olması gerekmektedir.


Türkçe dil öğrenimi

Türkçe öğrenmek, Türkiye’de kaldığınız süre boyunca yaşamınızı sürdürmeniz açısından temel bir beceridir. Türkçe öğrenmek günlük hayatı ve basit işleri (alışveriş, toplu taşıma kullanma) kolaylaştıracak, aynı bölgede yaşayan başka kişilerle arkadaşlık kurulmasına olanak sağlayacak ve acil durumlarda (doktor veya polisle iletişim kurma) yardımcı olacaktır.

Halk Eğitim Merkezleri tarafından ücretsiz Türkçe kursları verilmektedir. Kursa kaydolmak için lütfen bulunduğunuz ildeki Halk Eğitim Merkezine başvurun. UNHCR’nin ortakları bulunduğunuz ildeki dil kurslarına ilişkin daha fazla bilgi sunabilirler.

Anadolu Üniversitesi, başlangıç düzeyinde (A1) ve temel düzeyde (A2) ücretsiz, çevrimiçi Türkçe dil kursları sağlamaktadır. Bu kurslar, Türkçe öğrenmek isteyen herkese açıktır. ANA-DİL Türkçe dil programı hakkında daha fazla bilgi almak ve programa kayıt yaptırmak için Anadolu Üniversitesi’nin ANA-DİL Türkçe programının internet sitesine erişebilirsiniz.

Yunus Emre Enstitüsü (YEE) başlangıç düzeyinden (A1) ileri düzeye (C1) kadar çevrimiçi Türkçe dersleri sağlamaktadır. Dersler, esnek bir yapıda sunulduğu için, YEE’nin “Uzaktan Türkçe Öğrenim Portalı” öğrencilerin kendilerine uygun hızda ve istedikleri yerden Türkçe öğrenmelerine olanak tanımaktadır. Bu konuda daha fazla bilgiye Yunus Emre Enstitüsü’nün internet sitesinden ulaşabilir, program için kayıt yaptırabilirsiniz.