Wczesna edukacja i opieka – możliwości dla dzieci w wieku 0-3 lat

Kontekst

Kompleksowe informacje w zakresie opieki nad dziećmi w wieku od 20 tygodnia życia do 3 lat dostępne są na stronie Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Do publicznego żłobka może uczęszczać dziecko w wieku od 20 tygodni do 3 lat, chociaż nie każdy żłobek ma oddziały dla niemowląt – z tego względu niektóre żłobki mogą przyjmować tylko dzieci w wieku powyżej 12 miesięcy. Należy sprawdzić to w statucie żłobka, do którego chcą Państwo zapisać dziecko. W wyjątkowych sytuacjach, na przykład z powodu braku miejsca w przedszkolu, żłobek może również przyjąć dziecko w wieku powyżej 3 lat.

Rodzaje placówek

Placówki dla dzieci w wieku poniżej 3 lat:

  • żłobki,
  • kluby dziecięce.

Opłaty

Publiczne placówki edukacyjne dla małych dzieci mogą pobierać opłaty w formie czesnego lub być bezpłatne w zależności od gminy. Limit miesięcznej opłaty za pobyt dziecka w żłobku publicznym wynosi (od drugiej połowy 2023 r.) 1512 zł. Limit ten może ulec zmianie w listopadzie 2023 roku. Miesięczny limit opłat jest ustalany dla całego kraju na podstawie danych z Rejestru Żłobków i ulega zmianie dwa razy w roku.

Żłobki w Warszawie są bezpłatne, ale ich liczba jest ograniczona. W pozostałych gminach można ubiegać się o miesięczne dofinansowanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w kwocie do 400 zł.

W Polsce istnieją prywatne żłobki, które nie są prawnie zobowiązane do utrzymywania ograniczonej kwoty czesnego.

Obowiązek

Zapisanie dziecka do żłobka jest opcjonalne. Żłobki nie są częścią systemu edukacji, ale podlegają Ministerstwu Rodziny i Polityki Społecznej.

Proces rekrutacyjny

  • Każde miasto w Polsce ustala własne kryteria przyjęć do żłobków i przyznaje punkty za spełnienie ustalonych przez siebie kryteriów. Punkty mogą być przyznawane rodzinom, w których
    • oboje rodzice pracują,
    • rodzice płacą podatek dochodowy w mieście, w którym znajduje się żłobek,
    • dziecko jest wychowywane przez jednego rodzica,
    • dziecko wychowuje się w rodzinie wielodzietnej (więcej niż dwoje dzieci),
    • dziecko ma rodzeństwo – zwłaszcza z orzeczoną niepełnosprawnością lub już uczęszczające do danego żłobka,
    • dziecko jest wychowywane w rodzinie zastępczej,
    • rodzice są niepełnosprawni,
    • rodzice uczą się w pełnym wymiarze godzin.
  • W przypadku żłobków nie ma rejonizacji, więc dziecko może zostać zapisane do dowolnej placówki wybranej przez rodziców. Warto jednak wiedzieć, że niektóre żłobki publiczne mogą przyznawać dodatkowe punkty za samą rejestrację w rejonie.
  • Liczba miast wprowadzających zasadę przyjmowania do żłobków wyłącznie dzieci z obowiązkowymi szczepieniami rośnie – dotyczy to już m.in. Warszawy, Wrocławia i Białegostoku. Wyjątkiem są dzieci, które nie zostały zaszczepione ze względów zdrowotnych.
  • Czas przyjęć – z reguły przyjęcia odbywają się w okresie wiosennym, od kwietnia do czerwca, i dotyczą miejsc, które będą wolne od września. Jeśli miejsce w żłobku zwolni się po wrześniu, możliwe jest przyjęcie kolejnego dziecka. Taka sytuacja może mieć miejsce w każdym miesiącu. W takim przypadku żłobki informują rodziców dzieci, które nie dostały się do placówki w pierwszym naborze, o możliwości przyjęcia ich dziecka do żłobka na zwolnione miejsce.
  •  Zapisy do żłobka obejmują kilka etapów:
    – Złożenie wniosku o przyjęcie dziecka do placówki,
    – Ogłoszenie listy przyjętych dzieci,
    – Potwierdzenie woli zapisania dziecka do wybranej placówki (jeśli rodzice tego nie zrobią, wniosek zostanie odrzucony i nie będzie brał udziału w rekrutacji do żadnej placówki) oraz złożenie dodatkowych dokumentów,
    – Rekrutacja uzupełniająca – zapisy do żłobków, w których są jeszcze wolne miejsca (czerwiec-lipiec).