قبل از اقدام به بازگشت به عراق باید تا حد امکان از منابع موثق مانند اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی (اداره اتباع) و کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در اموز پناهندگان (کمیساریا) در مورد اوضاع امنیتی مقصد نهاییتان و نحوه رسیدن به آنجا اطلاعات کسب نمایید. تا زمانی که از بازگشت بی‌خطر و به شیوه‌ایی پایدار اطمینان حاصل نکرده‌اید از باطل کردن کارت هویت خود و اقدام به سفر خودداری نمایید.
اگر از دارندگان کارت هویت معتبر هستید و می‌خواهید به کشور مبدا خود بازگردید، به شما توصیه می‌کنیم در رابطه با وضعیت امنیتی و نکات مهمی مانند دسترسی به شغل و فراهم بودن خدمات اولیه در مقصد نهایی خود، قبل از سفر اطلاعات کسب نمایید.
کمیساریا براساس معیارهای زیر بازگشت به عراق را تسهیل می‌کند:
- در صورتی که تصمیم به بازگشت، داوطلبانه و با اطلاع کافی باشد
- در منطقه مورد نظر برای بازگشت مشکلات حمایتی قابل توجه و خاصی وجود نداشته باشد
- کرامت افراد در هنگام بازگشت و ادغام مجدد حفظ و حمایت گردد
- رفتارها یا تمهیدات استثماری در روند بازگشت صورت نگیرد
- اصول حفظ وحدت خانواده و مصالح عالی کودک مورد احترام و حمایت قرار گیرد
بازگشت با تسهیلات کمیساریا بصورت داوطلبانه است
تصمیم شما مبنی بر بازگشت به عراق یا باقی ماندن در مکان فعلی کاملا داوطلبانه بوده و بایستی بر مبنای تصمیم آگاهانه باشد. قبل از تصمیم گیری مبنی بر بازگشت به عراق شما و اعضای خانواده شما باید از این موضوع که اطلاعات کاملی در مورد شرایط مقصد مورد نظرتان در عراق دارید، اطمینان حاصل نمایید. این شرایط شامل امنیت/ایمنی و خدمات موجود از قبیل خدمات مربوط به سلامت، امکانات آموزشی، فرصت‌های اقتصادی و دیگر معیارهای مهم برای شما و خانواده‌تان پیش از تصمیم‌گیری برای بازگشت به عراق می‌شوند.
شما و خانواده تان نباید به دلیل هرگونه فشاری یا به سبب اینکه به هر دلیلی مجبور به ترک مکان فعلی زندگی خود شده‌اید احساس اجبار به بازگشت به عراق کنید.
اگر در مرحله نهایی تصمیم بر عدم بازگشت گرفتید، لطفا مطمئن شوید که این تغییر در تصمیم خود را پیش از لغو وضعیت هویت (ابطال کارت هویت) و صدور فرم بازگشت داوطلبانه به کمیساریا اطلاع دهید.
پس از لغو وضعیت هویت ، دیگر به وضعیت پناهندگی و هرگونه مزایای مرتبط در این کشور دسترسی نخواهید داشت.
چه کسانی واجد شرایط دریافت کمک برای بازگشت به کشورعراق تحت برنامه‌ی بازگشت داوطلبانه هستند؟
- همه پناهندگان عراقی دارای کارت هویت معتبر صادره توسط دولت ایران واجد شرایط ثبت نام برای بازگشت داوطلبانه و دریافت کمک برای بازگشت داوطلبانه به کشور عراق از سوی کمیساریا هستند. لطفاً توجه داشته باشید که کمیساریا در ایران برای پوشش بخشی از هزینه بازگشت‌کنندگان تا مرز، کمک‌هزینه نقدی را برای بازگشت داوطلبانه به بازگشت‌کنندگان عراقی ارائه می‌دهد.
- عراقی‌هایی که کارت هویت ندارند، فاقد شرایط لازم جهت دریافت کمک برای بازگشت داوطلبانه به کشور عراق از سوی کمیساریا هستند.
- همینطور عراقی‌هایی که در سال‌های گذشته از کمک کمیساریا برای بازگشت به کشورشان استفاده کرده‌اند، واجد شرایط برای دریافت این کمک نیستند.
چگونه از برنامه بازگشت داوطلبانه کمیساریا بهره‌مند شوم؟
اگر شما و خانواده‌تان می‌خواهید به کشور مبدا و وطن خود بازگردید باید با نزدیکترین دفتر کمیساریا به محل اقامتتان برای گرفتن مشاوره تماس بگیرید. از شما درخواست خواهد شد تا فرم بازگشت داوطلبانه را پر کنید. فرم بازگشت داوطلبانه سندی است که برای پناهندگانی که قصد بازگشت دارند ( بازگشت کنندگان) توسط کمیساریا صادر می‌شود تا قصد بازگشت داوطلبانه آنها به عراق را تایید کند.
ارایه دادن اطلاعات درست برای پر کردن فرم بازگشت داوطلبانه اهمیت دارد، زیرا این فرم در محل دیگری در عراق یا ایران دوباره صادر نخواهد شد. در عراق این مدرک به عنوان سند بازگشت به شما کمک می‌کند و ثابت می‌کند که شما در ایران پناهنده بوده‌اید.
کمک هزینه ادغام مجدد برای عراقی‌ها
اتباع عراقی کمک هزینه ادغام مجدد در عراق را دریافت نمی‌کنند. برای گرفتن هرگونه مشاوره در مورد بازگشت می‌توانید با دفاتر کمیساریا در عراق از طریق این لینک تماس بگیرید.
لطفاً توجه داشته باشید که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در ایران برای پوشش بخشی از هزینه بازگشت‌کنندگان تا مرز، کمک‌هزینه نقدی را برای بازگشت داوطلبانه به آنان ارائه می‌دهد.
کمک نقدی بازگشت داوطلبانه از طریق انتقال بانکی به حساب بازگشت‌کنندگان یا به حساب بانکی شخص معتمد ارائه می شود و در غیر این صورت کارت هدیه ارائه می‌شود. کارت هدیه فقط برای خرید کالا است. مبلغ کمک نقدی بازگشت داوطلبانه ده میلیون ریال برای هر فرد بازگشت‌کننده است.
بازگشت داوطلبانه هوایی
کمیساریا ممکن است بازگشت داوطلبانه پناهندگانی که قصد بازگشت از راه هوایی را دارند و قادر به پرداخت هزینه بلیط و حمل و نقل تا فرودگاه هستند را تسهیل کند.
اگر مایل به بازگشت داوطلبانه از طریق هوایی هستید باید به دفتر اداره اتباع مربوطه مراجعه کرده، کارت هویت خود را تحویل دهید و برگه تردد موقت و معرفی نامه دریافت نمایید. سپس برای گرفتن اجازه خروج باید با معرفی نامه و پاسپورت خود به نیروهای انتظامی (فراجا/پلیس مهاجرت) مراجعه کنید. قبل از تحویل کارت هویت خود به شما توصیه می‌کنیم که برای گرفتن مشاوره در مورد بازگشت داوطلبانه به کمیساریا مراجعه نمایید.
کمک هزینه ها و محدودیتهای گمرکی
هر خانواده مجاز است وسایل منزل خود را که به اندازه نیاز یک خانوار است حمل کند. هر وسیله‌ای بیش از نیاز یک خانوار شامل هزینه گمرکی و مالیات شده و کمیساریا نمی‌تواند در این زمینه کمکی کند.
به منظور آگاهی شما در ذیل فهرست برخی از اقالم مجاز و غیرمجاز آورده شده است. برای اطلاع از فهرست کامل می توانید به ادارات کل امور اتباع و کمیساریا مراجعه نمائید و /یا به سایت کمیساریا در ایران مراجعه کنید: https://help.unhcr.org/iran/en/
Permitted and Prohibited items:
| اقلام غیر مجاز | اقلام مجاز |
| – خروج هرگونه اقلام تجاري ممنوع است. – خروج فرش دستباف، وسايل عتيقه و دیگر اقلام مربوط به ميراث فرهنگي ممنوع مي‌باشد. – خروج هرگونه اقلامي از قبيل دارو، مواد سوختي، روغن آشپزي، گندم، آرد و غيره كه به آنها يارانه تعلق مي‌گيرد ممنوع مي‌باشد. – خروج مواد سوختي، نفت، گازوئيل، بنزين و كپسول گاز ممنوع است. – خارج كردن موتور سيكلت چه به صورت كامل و چه قطعه قطعه ممنوع است. – خروج تجهیزات و دستگاه‌هاي پيشرفته و رایانه وارداتي نياز به مجوز ويژه دارد. | – شما مي توانيد تمامي اموال شخصي‌تان را با در نظر داشتن محدوديت بار با خود ببريد به شرط اينكه اجناس فوق جنبه تجاري نداشته باشند. – شما مي‌توانيد ريال و پول دینار عراق و حداكثر هزار دلار آمريكا يا معادل آن به ساير ارزها را به كشورتان برگردانيد. |
افرادی که کارت هویت ندارند
کمیساریا برنامه ای برای بازگشت داوطلبانه افرادی که دارای کارت هویت نیستند، ندارد.
توصیه‌های دیگر
قبل از بازگشت، پناهندگان عراقی باید اطمینان حاصل کنند که تمامی مدارکی که در عراق احتیاج دارند توسط سفارت عراق یا کنسولگری در ایران تایید یا امضا شده باشد.این مدارک شامل مدارک ثبت نام مدرسه کودکان (ازجمله گواهی تحصیلی و کارنامه) می‌شود.
شماره تماس و خدمات موجود درعراق
اگر در مورد خدمات ارائه شده توسط کمیساریا در عراق سؤال، نگرانی و/ یا شکایتی دارید، می توانید با کمیساریا در عراق تماس بگیرید.
برای کسب اطلاعات بیشتر به صفحه کمک‌رسانی کمیساریا در عراق مراجعه کنید: https://help.unhcr.org/iraq/en/
https://help.unhcr.org/iraq/en/
خدمات کمیساریا و شرکا رایگان هستند
کلیه خدمات کمیساریا و شرکا، از جمله خدمات مربوط به بازگشت داوطلبانه و ادغام مجدد، رایگان است.
شکایات
می‌توانید سوال، بازخورد یا شکایت در مورد فعالیت‌های کمیساریا را به لینک زیر ارسال و گزارش کنید:
https://www.unhcr.org/igo-complaints.html
شکایات مربوط به کلاهبرداری، فساد، استثمار یا سوء استفاده (از جمله با ماهیت جنسی) توسط کارکنان کمیساریا و/یا شرکا را مستقیماً به دفتر بازرس کل در مقر کمیساریا در ژنو، سوییس گزارش دهید:
- ایمیل: [email protected]
- فرم شکایت آنلاین: https://www.unhcr.org/igo-complaints.html
- آدرس پستی: سوییس ، ژنو ۱۲۰۲ ، خیابان مونبریلان شماره ۹۴ ، کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان، دفتر بازرس کل
همچنین می توانید شکایت کتبی را به صندوق شکایات در بخش پذیرش دفاتر کمیساریا ارسال کنید. شکایت شما با حساسیت بررسی شده و کاملاً محرمانه نگه داشته می‌شود.