Koruma SSS

Uluslararası Koruma, ulusal mevzuat kapsamında mültecileri, şartlı mültecileri ve ikincil koruma faydalanıcılarını kapsamaktadır. Kişiler, uluslararası koruma başvurularını bireysel olarak valiliğe bağlı İl Göç İdaresi Müdürlükleri’ne (İGİM) yapabilirler. Eğer Uluslararası Koruma başvurusu sınır kapısında veya kolluk kuvvetleri aracılığıyla yapılmışsa, başvurunuz anında il valiliğine iletilecektir. Uluslararası Koruma başvuruları avukat veya yasal temsilci aracılığıyla yapılamaz.

Ancak, Uluslararası Koruma başvurusu yapan kişi, kendisine eşlik eden ve başvuru dayanakları benzer olan aile bireyleri için de başvuru yapabilmektedir. Bu durumda, ergin aile bireyleri için yapılacak başvurularda ilgilili kişilerin rızalarının alınacağını unutmayınız.

Sizin adınıza da Uluslararası Koruma başvurusu yapacak aile üyesine rıza verdikten sonra ve dosyanıza etkileyecek yeni bir gelişme olmadığı müddetçe, ileride bir tarihte yapacağınız yeni bir başvurunun kabul edilmeme ihtimalinin olduğunu lütfen unutmayınız.

Valiliklere Uluslararası Koruma başvurusu yapan kişiler Türkiye’ye yasal giriş koşul ve kurallarını ihlal ettikleri için ve/veya Türkiye’de yasal olmayan bir şekilde bulundukları için, bu durumu haklı sebeplere dayandırabildikleri sürece cezalandırılmazlar. Hukuki yapı, kişilere Uluslararası Koruma başvurusunu yapmaları için herhangi bir zaman sınırlaması koymamaktadır. Ancak, ‘’makul bir süre içerisinde’’ gerekli mercilere başvurunuzu iletme yükümlülüğünüz bulunmaktadır.

Başvurunun alınması ve değerlendirilmesi diğer hukuki veya idari eylemlerin, tedbirlerin ve yaptırımların uygulanmasının önüne geçmez. Başvuru sahibi sadece Uluslararası Koruma başvurusu yaptığı için idari gözetim altına alınamaz.

Ulusal mevzuata göre, İl Göç İdaresi Müdürlükleri (İGİM) Uluslararası Koruma başvurularını almak ve kayıtları gerçekleştirmek üzere yetkilendirilmiş olan makamdır. Uluslararası Koruma başvurusu yapmak için, valiliklere bizzat temasa geçmeniz gerekmektedir. Eğer bizzat başvuru yapmanızı engelleyecek bir durum mevcutsa (sağlık sorunu gibi), İl Göç İdaresi Müdürlüğü yetkilileri başvurunuzu bulunduğunuz ikamet adresinden de alabilirler. Ancak bu durum, kişinin bizzat İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne başvuramadığı vakalarla sınırlıdır.

Uluslararası Koruma başvuruları 81 il tarafından alınmaktadır ancak mevzuat kapsamında bazı illerde kalıcı yerleşim yasaklanmıştır. Eğer yerleşimin izin verilmediği bir ilde Uluslararası Koruma başvurusu yapmışsanız, uzun süreli kalış koşullarının düzenlenmiş olduğu bir ile yönlendirileceksiniz.

Başvurunuz esnasında sizden ülkenizi terk etmenize sebep olan nedenleri yazılı olarak belirtmeniz istenecektir. Başvurunuzu destekleyecek mevcut belgelerinizi de teslim etmeniz gerekmektedir.

Siz veya aileniz kapsamında aciliyeti olan herhangi bir sağlık problemi, engellilik veya özel ihtiyaç durumu mevcutsa (şiddet veya işkenceye maruz kalmak gibi), kaydınızı yapan yetkiliye bu durumu belirtmelisiniz. Başvurunuz esnasında İl Göç İdaresi Müdürlüğü (İGİM) yetkilileri size Türkiye’deki sorumluluklarınız, haklarınız ve faydalanabileceğiniz hizmetler hakkında bilgilendirici bir broşür vereceklerdir.

Uluslararası Koruma başvurunuz sırasında, belirli bir ilde ikamet etme isteğinizi İl Göç İdaresi Müdürlüğü (İGİM) yetkililerine iletebilirsiniz; talebiniz yetkililer tarafından değerlendirilecektir. Bu bağlamda, talebinizin nedenlerini belirten bir dilekçe yazmanız istenebilir.

Başvurduğunuz İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün (İGİM) iş yüküne göre, kaydınız başvurduğunuz gün yapılabileceği gibi ileri bir tarihte de yapılabilmektedir. Böyle bir durumda, İl Göç İdaresi Müdürlüğü (İGİM) tarafından size iletilen randevu tarihinde kaydınız için hazır bulunmalısınız.

Uluslararası Koruma başvurunuzun ardından, yetkililer tarafından ‘’Uluslararası Koruma Başvuru Sahipleri Tarafından Uyulması Gereken Bildirimler’’ adlı bir belge, anlayabileceğiniz dilde tarafınıza verilecektir.

Siz ve size bağlı her aile bireyi için harici bir kayıt formu doldurulacaktır. Ek olarak, İGİM yetkilileri sizin ve aile bireylerinizin parmak izlerini ve fotoğraflarını kaydedeceklerdir. 7 yaşın altındaki çocukların parmak izi kayıtlarının alınması gerekliliği yoktur.

Kayıt sırasında ülkenizi terk etmenize sebep olan nedenler hakkında sorular sorulacaksınız. Menşe ülkenizde kullandığınız kimlik kartı da dahil olmak üzere, yanınızda getirmiş olduğunuz belgeleri sunmanız beklenmektedir. İlgili belgelerin fotokopileri alınacak olup, orjinalleri tarafınıza geri verilecektir. Lütfen Türkiye Cumhuriyeti makamlarıyla işbirliği içerisinde olup, doğru bilgiyi aktarma yükümlülüğünüz olduğunu unutmayınız. Sunacağınız her hangi bir yanlış bilgi Uluslararası Koruma başvuru sürecinizi olumsuz yönde etkilyebilir.

Kayıt sırasında sunmuş olduğunuz bilgiler tarafınıza sözlü olarak okunacaktır. Her hangi bir eksik ve/veya yanlış bilgi olması durumunda lütfen bunu kayıt sırasında belirtiniz. İşlemlerinizin ardından kayıt formunuzu imzalamanız istenecek, bir nüshası da tarafınıza teslim edilecektir.

Çevirmenlik desteği İGİM yetkilileri aracılığıyla sağlanacaktır. Eğer kayıdınızı aynı cinsiyette bir tercüman aracılığıyla gerçekleştirmek istiyorsanız, sorulmamış olsa bile İGİM yetkililerine bu isteğinizi iletiniz.

Şahsınız ve aile bireyleriniz adına ‘’Uluslararası Koruma Kayıt Belgesi’’ (üzerinde 99 ile başlayan Yabancı Kimlik Numarası bulunan) düzenlenecektir. Bu belge ücretsizdir ve Türkiye’de bulunduğunuz süre içerisinde Uluslararası Koruma başvuru sahipleri için düzenlenmiş olan haklardan ve sunulan hizmetlerden yararlanmanızı sağlar. Belgenin geçerlilik süresi üzerinde belirtilmiştir. Geçerlilik süresi bitmeden önce yeniletme işlemleri için İGİM’e başvurmanız gerekmektedir.

Kayıt işlemlerinizin ardından, statü belirleme mülakatınızın tarihi ve saati hakkında bilgilendirileceksiniz. Kayıt tarihinizi takiben 20 gün içerisinde Türkiye’deki adresinizi, bulunduğunuz ilin Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’ne kayıt ettirmeniz gerekmektedir. Devlet kurumları tarafından yapılacak bütün bildirimler kayıtlı adresinize gönderilecektir. Ek olarak, devlet hizmetlerinden yararlanabilmek için adresinizi yukarıda belirtilmiş olduğu üzere İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü’ne kaydettirmeniz gerekmektedir.

İmza yükümlülüğünüzü yerine getirmek için düzenli olarak İGİM’e gelmeniz beklenecektir. İGİM yetkilileri tarafından imza yükümlülüğünüz de dahil olmak üzere uymanız gereken kurallar hakkında bildirileceksiniz. Geçerli bir sebep olmaksızın üç kere imza yükümlülüğüne uymamanız başvurunuzun geri çekilmiş sayılmasına ve hakkınızda sınırdışı kararı alınmasına yol açabilir. Eğer sağlık problemi gibi geçerli bir sebebiniz varsa, İGİM yetkililerini durumdan haberdar etmeli ve ilgili belgeleri sunmalısınız.

Türk makamlarına kaydınızı yaptırmanız Türkiye’deki haklarınızı garanti altına alabilmek için en güvenli yöntemdir. Türkiye’deki kalışınızın hukuki zeminini oluşturduğu ve kamu hizmetlerinden faydalanmanızı sağladığı için, kayıt yaptırmak yabancılar için önemli bir zorunluluktur. Kaydolmak sizi geri göndermeye karşı korur. Lütfen Türkiye Cumhuriyeti devletinin koruma alanında tek sorumlu yapı olduğunu ve kayıt yaptırmanın koruma faaliyetlerinden faydalanmak için tek yol olduğunu unutmayınız. Eğer kayıt yaptırmazsanız, UNHCR, diğer BM kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları size destek olmaya çalışırken sorunlarla karşılaşabilirler. Bundan dolayı, koruma kapsamında olmak isteyen her bir kişinin Türk makamlarına kayıtlarını yaptırmaları çok önemlidir.

Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca, Uluslararası Koruma başvurusu yapan kişiler geçerli sebepler sundukları ve makul bir süre içerisinde başvurdukları müddetçe, Türkiye’ye yasal giriş şart ve koşullarına uymadıkları için cezalandırılmazlar.

İGİM’e kişisel olarak başvurunuzu yaparken önemli olduğunu düşündüğünüz bütün belgeleri (kimlik kartı ve pasaport fotokopileri, herhangi bir seyahat belgesi, vb.) teslim edebilirsiniz. Eğer siz veya ailenizin müdahale gerektiren acil tıbbi yardım, engellilik veya özel ihtiyaç durumu mevcutsa, elinizde mevcut olma durumunda bunlarla ilgili belgeleri de yetkililere teslim edebilirsiniz.

UNHCR ile bireysel destek için iletişime geçmek istiyorsanız, lütfen Türkiye’de bulunan sığınmacılar ve mülteciler için kurulmuş olan UNHCR Danışma Hattı’nı arayınız. Danışmanlarımız size Türkiye’de kalış süreniz boyunca uymanız gereken sorumlulukar, haklarınız ve prosedürler ile bulunduğunuz bölgedeki hizmetler hakkında bilgilendirmek; bireysel durumunuzla ilgili önemli konular hakkında tavsiyede bulunmak için özel olarak eğitilmişlerdir.

UNHCR Danışma Hattı’na 444 48 68 numaralı telefondan Pazartesi-Perşembe günleri saat 09.00 ila 17.00 saatleri arasında, Cuma günleri ise 09.00 ila 16.00 saatleri arasında ulaşabilir; Arapça, Farça, Türkçe ve İngilizce danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Ek olarak, talep etmeniz halinde Fransızca, Urduca, Kürtçe ve Somalice danışmanlık hizmetleri de mevcuttur.

Eğer yeni doğmuş bir bebeğiniz var ise veya acil müdahale gerektiren tıbbi bir durumdan dolayı bir an öncelikli kayıt yaptırmak istiyorsanız, lüften doğum belgesini veya doktor raporunuzu Yabancılar Şube Müdürlüğü ve İGİM’e teslim edinizi; bu durumda, Geçici Koruma Kimlik Belgenizin çıkarılması için önceliklendirilebilirsiniz.

Eğer 30 günlük dönem içerisinde gerçekleştirilen güvenlik kontrolünden gecemezseniz, her hangi bir işlemden önce İGİM tarafından mülakata alınacaksınız. Değerlendirmenin ardından kişi Geçici Koruma kapsamı dışında bırakılmışsa, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) konu ile ilgili ve kişiye özel bir karar verecektir.

İdari kararların tümüne mahkeme yoluyla itiraz edilebildiği gibi, kişi Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) tarafından alınmış bir karara yasal yollardan itiraz edebilir.

İkamet ettiğiniz ilin barosundan hukuki destek talep edebilirsiniz. UNHCR ve UNHCR partner kuruluşları da bu noktada size destek olabilirler.