افراد بی تابعیت کیستند؟
شخصی که شهروند ازبکستان نیست و هیچ مدرکی دال بر شهروندی کشور دیگری ندارد. بی‌تابعیتی می‌تواند به معنای زندگی بدون تحصیل، بدون مراقبت‌های پزشکی یا اشتغال قانونی باشد.
این بخش اطلاعاتی را برای افرادی در ازبکستان که بی‌تابعیت هستند یا در معرض خطر بی‌تابعیتی قرار دارند، و همچنین کسانی که فاقد مدارک قانونی هستند، ارائه می‌دهد. اگر موارد زیر را داشته باشید، ممکن است بی‌تابعیت باشید:
- تابعیت هیچ کشوری را ندارید.
- در اتحاد جماهیر شوروی/ازبکستان متولد شده‌اید اما هرگز تابعیت ازبکستان را دریافت نکرده‌اید.
بی‌تابعیتی به این معنی است که مدارک رسمی تأیید تابعیت خود را ندارید، که می‌تواند دسترسی به آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و اشتغال را محدود کند.
چگونه می‌توان در ازبکستان برای وضعیت بی‌تابعیتی درخواست داد؟
درخواست‌های مربوط به وضعیت بی‌تابعیتی توسط وزارت امور داخله رسیدگی می‌شود. اگر در ازبکستان اقامت دارید، باید در دفتر امور داخلی محلی (معمولاً اداره مهاجرت و شهروندی ناحیه/شهر) منطقه خود درخواست دهید. در آنجا، باید به آنها اطلاع دهید که بی‌تابعیت هستید و می‌خواهید وضعیت خود را در ازبکستان قانونی کنید. مقامات شما را در طول این مراحل راهنمایی می‌کنند، اما آماده باشید تا اطلاعاتی در مورد تاریخچه شخصی و شهروندی سابق خود (در صورت وجود) ارائه دهید.
مدارک مورد نیاز: سعی کنید هرگونه مدرکی که هویت و اقامت شما در ازبکستان را اثبات می‌کند، جمع‌آوری کنید. این مدارک علاوه بر عکس و پر کردن فرم درخواست، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مدارک هویتی: مثلاً گذرنامه قدیمی شوروی، گواهی اقامت (прописка) در ازبکستان، گواهی تولد، گواهی ازدواج یا هرگونه کارت شناسایی. حتی اگر منقضی شده باشند یا از کشور دیگری باشند.
- مدرک عدم تابعیت: از شما خواسته می‌شود نامه یا گواهی از سفارت کشور سابق خود دریافت کنید که نشان دهد شما شهروند آنها نیستید، یا اینکه آنها نمی‌توانند تابعیت شما را تأیید کنند.
برای تشخیص درخواست بی‌تابعیتی، هیچ هزینه‌ای وجود ندارد. پس از ارائه مدارک، وزارت امور داخلی پرونده شما را بررسی خواهد کرد. آنها تأیید می‌کنند که شما هیچ تابعیت خارجی ندارید. این تأیید می‌تواند مدتی طول بکشد، به خصوص اگر استعلام‌ها باید به مقامات خارجی ارسال شود. در صورت تأیید درخواست شما، یک مدرک شناسایی برای یک فرد بی‌تابعیت برای شما صادر می‌شود. این مدرک شناسایی، وضعیت قانونی شما را به عنوان یک فرد بی‌تابعیت در ازبکستان تأیید می‌کند و معمولاً به عنوان مدرک شناسایی شخصی شما در داخل کشور عمل می‌کند.
حقوق و تعهدات من پس از شناخته شدن به عنوان فرد بی‌تابعیت چیست؟
وقتی کارت شناسایی یک فرد بی‌تابعیت (شناسنامه یک فرد بی‌تابعیت) را دریافت می‌کنید، حق قانونی اقامت طولانی‌مدت در ازبکستان را به دست می‌آورید. به عنوان یک ساکن بی‌تابعیت ازبکستان، شما حق کار کردن (شما می‌توانید بدون نیاز به مجوز کار، درست مانند سایر ساکنان دائم، استخدام شوید)، دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و آموزشی و رفت و آمد آزادانه در ازبکستان را دارید. به عنوان یک فرد بی‌تابعیت، شما باید همیشه از قوانین ازبکستان پیروی کنید. به خاطر داشته باشید که افراد بی‌تابعیت نمی‌توانند در ازبکستان رأی دهند.
تابعیت: چگونه افراد بدون تابعیت می‌توانند شهروند ازبکستان شوند
بسیاری از افراد بدون تابعیت در ازبکستان در نهایت از طریق فرآیندی به نام تابعیت، واجد شرایط شهروندی می‌شوند. به عنوان یک فرد بدون تابعیت، می‌توانید برای شهروندی ازبکستان درخواست دهید، مشروط بر اینکه شرایط خاصی را برآورده کنید.
شرایط عمومی: طبق قانون «شهروندی جمهوری ازبکستان»، در صورت تحقق این شرایط اصلی، به یک فرد بدون تابعیت ممکن است به طور کلی تابعیت ازبکستان اعطا شود:
- اقامت دائم: شما حداقل ۵ سال گذشته را به صورت قانونی و دائمی در ازبکستان اقامت داشته‌اید.
- منبع درآمد قانونی: شما وسیله‌ی امرار معاش مشروع (مثلاً شغل، کسب و کار، حقوق بازنشستگی یا سایر درآمدها) دارید و احتمالاً سربار دولت نخواهید شد.
- دانش زبانی: شما دانش اولیه از زبان ازبکی را دارید که برای برقراری ارتباط کافی است.
- رعایت قوانین: شما به قانون اساسی و قوانین ازبکستان احترام می‌گذارید و مرتکب جرایم جدی نشده‌اید. حسن خلق مورد انتظار است.
برای درخواست طبق روال عمومی، نیازی به داشتن خویشاوند در ازبکستان ندارید.
نحوه درخواست تابعیت: پس از احراز شرایط، می‌توانید درخواست دهید. درخواست به اداره امور داخلی (پلیس) محل اقامت شما در ازبکستان ارسال می‌شود. شما باید فرم‌های درخواست مورد نیاز را پر کرده و مدارک پشتیبان را ارائه دهید.
ارسال می‌شود. این فرآیند می‌تواند چندین ماه تا یک سال یا بیشتر طول بکشد، زیرا شامل بررسی سوابق و تأیید با حکم ریاست جمهوری است. در صورت تأیید درخواست شما، گواهی تابعیت دریافت خواهید کرد. سپس می‌توانید برای گذرنامه ازبکستان درخواست دهید. همه فرزندان خردسالی که در درخواست شما ذکر شده‌اند، معمولاً به همراه شما تابعیت دریافت می‌کنند.
روش ویژه ساده‌شده تابعیت: اگر از قبل از ۱ ژانویه ۱۹۹۵ به طور دائم در ازبکستان زندگی کرده‌اید و هنوز تابعیت ندارید، واجد شرایط دریافت فوری تابعیت هستید.
شهروندی تحت اصلاحات سال ۲۰۲۰. در واقع، این قانون صراحتاً به افراد بدون تابعیتی که قبل از ۱ ژانویه ۱۹۹۵ وارد ازبکستان شده و قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون جدید در آوریل ۲۰۲۰، اجازه اقامت (شناسنامه بدون تابعیت) در این کشور را دریافت کرده‌اند، شهروندی اعطا می‌کند. این ماده به گونه‌ای طراحی شده بود که حذف بی‌تابعیتی از دوران اتحاد جماهیر شوروی. اگر شما به این دسته تعلق دارید، باید طبق این قانون برای به رسمیت شناخته شدن به عنوان شهروند درخواست دهید. این رویه ساده‌تر است: شما همچنان از طریق اداره امور داخلی (پلیس) درخواست می‌دهید، اما نیازی به برآورده کردن شرط 5 ساله ندارید و نیازی به اثبات زبان یا درآمد ندارید. اساساً، دولت وضعیت اقامت طولانی مدت شما را تأیید می‌کند و سپس با حکمی به شما تابعیت اعطا می‌کند. نکته مهم این است که فرزندان شما نیز پس از به رسمیت شناخته شدن به عنوان شهروند، تابعیت را به دست خواهند آورد.