منداڵان و هەرزەکاران

منداڵانی کچ و کور ژێر تەمەنی ١٨ ساڵ پێویستیان بە پاڵپشتی تایبەت هەیە بۆ دابینکردنی پێداویستی جیاواز و  چارەسەر کردنی ئەو مەترسیانەی تێدەپەڕێنن بەهۆی تەمەنیان. پڕۆگرامی مندالان پێویستە جەخت بکاتەوە کەمنداڵان دەگەن بە خزمەتگووزاری پێوسیت بە پێی باشترین بەرژەوەندی منداڵ.

مەترسی لەسەر منداڵان:

مندالان لەوانەیە تووشی مەترسی بن لەسەر کامەرانی و تەندرووستیان، بۆ نموونە:

  • نەبوونی بڕوانامەی شارستانی و بڕوانامەکانی تر.
  • جیابوونەوە لە دایک و باوک و خێزان دوای یان لە کاتی گەشتی فڕۆکە یاخود لە کاتی جێگۆڕین.
  • چەوسانەوە و تووندوتیژی سێکسی. کچان زیاتر  تووشی تووندوتیژی سێکسی دەبن، بەڵام مندالی کوڕیش لەژێر مەترسی دا دەبن و کاریان لێ دەکات.
  • ناڕێکی زەینی و  پەرێشانی دەروونی.
  • سەربازگیری لەلایان هێزی چەکدار و گرووپی چەکدار.
  • فرۆشتنی منداڵ و قاچاخ کردن بە منداڵ.
  • تووندوتیژی جەستەیی و چالاکی زیانبەخش، کە لەوانەیە لە ماڵەوەش ڕووبدات.
  • بەکارخستنی منداڵ.
  • دەست بەسەرگرتن.

خزمەتگووزارییەکانی پاڵپشتی کردن لە منداڵ

کۆمسیاری پەنابەران UNHCR کاردەکات لەگەڵ هاوبەشەکانی و کۆمەڵگا و پەیوەندی داران بۆ ئەوەی چارەسەری کەسی و پاڵپشتی دەروونی دابین بکات بۆ منداڵان. هەروەها پڕۆگرامی تایبەتی هەیە بۆ دیاریکردنی ئەو هۆکارانەی منداڵ دەخەنە مەترسیەوە.

چەندین خزمەتگووزاری جۆراوجۆر بەردەستن، بە پێی شوێنی نیشتەجێبوون لە عیراق، بۆ نموونە:

  • بۆشایی هاوڕێ بۆ منداڵان یاخود خزمەتگووزاری گەڕۆک.
  • خزمەتگووزاری یاسایی و چارەسەری کەسی .
  • دابینکردنی چاودێری بۆ ئەو منداڵەنەی پێویستیانە.
  • پاڵپشتی دەروونی بۆ منداڵان و چاودێرەکانیان.
  • پاڵپشتی گشتی و چارەسەرکردنی ئەو زیانانەی بە منداڵ گەیشتووە.

چۆن هەواڵدەدەیت؟

ئەگەر باوەڕت وایە منداڵێک لە ژێر مەترسی زیان پێگەیشتن دایە، تکایە بێ دەنگی بشکێنە و پەیوەندی بکە بە:

بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەی تووندووتیژی دژی ئافرەتان لە هەرێمی کوردستانی عیراق
١١٩