پسیارێن پڕ پرس

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران چییە؟

سیاسەتا تێکەل کرنا پەنابەران سیاسەتەکە کو ژ لایێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ ب پاڵپشتییا دەزگە‌هێن نەتەوەیێن ئێکگرتی و هاڤکارێن پەروەردەی هاتیە چێکرن بو پشت ڕاست کرنا کو زاروکێن پەنابەر و پەنابەران بە شێوەیەکا وەک هەڤی زاروکێن جڤاکێن مێڤاندار ب خاندنەکا باش بگەهن.

ئارمانجا سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران پاراستنا خوڕاگریا پەنابەران و پەناخازانە ل دەما کووچبەریا دەم درێژ، باشترکرنا دەرفەتانە بو ئێکگرتنا جڤاکی دگەل کومەلگەها مێڤاندار،ژ گوری کو رێ ب هەمی زاروک و گەنجێن ناڤچەیێن زەڕەرمەند و قەیرانا بگەهت کو دەرفەتا وان هەبت بو بدەست ئینانا باوەرنامە کو دبیتە ئەگەرا خوڕاستکرن، بەشداریا مەدەنی و تەڤلێبوونا ئابووری.

ل چ دەمەکی سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران جێ ب جێ دبە؟

پیچ پیچە ل ساڵا نویا خاندنا ئاکادمیا ٢٠٢٣/٢٠٢٤ دە هێتە دەست پێ کرن و جێبەجێ کرنێ. ل ٢٦ی پوزەرانا ساڵآ ٢٠٢٣ وەرە هەتا مەها ئابا ٢٠٢٣، زاریکێن پەنابەر و پەنابەران کو ل پولا ١،٢،٣،٤،٥ دێ چنە قوتابخانێن سەرەتایی ل حکومەتێ ناڤێن وان دێ هێتە توومارکرن ل قوتابخانێن کو پەڕەوا مەنهەجا کوردی دکەن کو ب زمانێ کوردح دێ هێتە خاندن.

ب چ مەبەستان سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ‌هێتە جێ ب جێ کرن؟

 چونکی سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران گرنگیا ب تێکەل کرنا پەنابەر و پەناخازان ددەت ل هەرێما کوردستانا عراق ل ڕێکا دلنەڤاییا کو زاروکان باشترین دەسپێک هەنە ژبو تێکەلبوون ب کومەلگەها کوردی. رێ ب زاروکا دێ هێتە دان کو فێری زمانی ببن ب پەیرەو کرنا هەمان پڕوگراما خاندنا زاروکێن کورد، بهێزکرنا پەیوەندیێ دگەل زاروکێن کورد ب خاندن ل هەمان قوتابخانا و دەرفەتێن وەکهەڤ زاروکێن کوردا هەبە.

گەهشتن ب پەروەردەیا کوالیتیا باش و تەڤهەڤ ل سیستەما نیشتیمانی دا، هەلومارجان چێ دکە کو زاروکان ولاوان بکارن فێر ببن، پێش بکەڤن و شیانێن خو پێش بخەن، بنیاتا بەرخوەدانا کەسی و کومەل، ئەزموونکرن و دانوساندن لسەر هەڤژیانا ئاشتی و بەژداریا کومەلگەهێن خوو بکەن. تێکەل بوون باشترین بژاردەیە بو پەنابەران و پەناخازان زاروکان و لاوان و کومەلگەها مێڤاندار.

گەهشتن ب پەروەردەیا کوالیتیا باش ڕێکا ب ژنان و زەڵامان و لاوێن پەنابەر ددەت کو بەردەوام بن ل خاندنا ناڤەندی، ناڤێن خوو تومار بکەن ل خاندن و ڕاهێنانێن تەکنیکی و پیشەیی و هەروەسا پڕۆگرامێن خاندنێن باڵا، دەست ڤەئینانا باوەرناما زێدە بو کارکرنێ.

چەوا سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران جووداکاری نەکرن ل بەرامبەر زاروکێن پەنابەر و پەناخاز مسووگەر دکە؟

حکوومەتا هەرێما کوردستانێ ب پاڵپشتی دەزگەهێن نەتوەیێن ئێکگرتی و ڕێکخراوێن هاڤبەش پشت ڕاست دبە کو ماموستا، توێژەرێن جڤاکی و ڕێڤەبرنا قوتابخانان لسەر پاراستنا زاروکان بباشی هێنە ڕاهێنان کرن بوو پشت ڕاست بوون ل جێبەجێکرنا بنەمایێن جوودایی نەکرن. هەروەسا پڕوژەیێن ئێکگرتیێ جڤاکی تێگەهشتنا هاڤبەش ل ناڤەبەینا کومەلگەها کوچبەر و کومەلگەها مێڤاندار گەش دکەن.

مامۆستایێن قوتابخانێن سەرەتایی ل ناڤەندا ڕێیا فێربوونا هەمی زاروکان دانە. ئەوژی گەهشتن ب هەمی ئەو هەوجەییا کو هەمی زارۆکان هەوەجە دکەن  بو سەرکەفتن ل خاندنا سەرەتایی پشتی دا هێتە دابین کرن. ماموستا دێ ‌ینە پشتگیری کرن بە ڕاهێنانا پەوەندیدار، پەرەدانا پیشەیی، سەروچاڤان، پشگیریا جور ب جور، ل وانژی پێداڤیستیێن پشتگیریا دەروونی -جڤاکی بو چێکرنا ژینگەیا فێربوونا ساخلەم و کوالیتیا باش.

پشتگیرییا فێکرن و فێربوونێ هێتە کرن ل ڕێکا دابینکرنا سەرچاڤێن هەوجە بو فێرکرن و فێربوونێ، بەرنامەسازییا ب سەرکردایەتییا کومەلگەها کو بەژدارە ل فێربوون و پالنەر، پشتیڤانی و چاڤدێریکرنا بەردەوام ژ لایێ بەڕێوەبەرایەتیێن پەروەردە و وەزارەتا پەروەردە بو بدیئینا و پاراستنا ستاندەران ل جهێن خووە ل هەرێما کوردستانا عراق.

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران چەوا ڕێز ل میراتا کولتووری و زمانێن زاروکێن پەنابەر و پەناخوازان دگرە؟

پەنابەر و پاناخازان بەردەوام دبن لسەر ئاخفتن ب زمانێ تایبەت ب خوە ل مال و ل پولێن عەرەبی دکارن زاروکێن پەنابەر و پەناخاز ل دەرڤەیێ قوتابخانێ ئامادە بن. ل قوتابخانێن حکوومی، زمانا وەکی بەشەک ل مەنهەجی دێ هێتە خاندن کو ل پولا شەشێ دەست پە دکەت. هەروەسا چالاکیێن دەرڤەی مەنهەجی کوو گرنگح ب فێربوونا زمانا عەرەبی ددەن دکارن ژ لایێن پێکهاتێن جڤاکیێن ناڤدا و دەرڤەیێن کەمپا بهێتە پشتەڤانیکرن.

بەژداری کرن ل سیستا پەروەردەیا نیشتیمانی دە دەرفەتا زێدەتر ژ بوو زاروکێن پەنابەر و پەناخاز دڕەخسینت بو ئێکگرتن و پەروەردەکرنا پێکڤە ژیانا ئاشتی. فێربوون دگەل  زاروکێن کومەلگەها مێڤاندار یارمەتییا زاروکێن پەنابەر و پەناخازان ددەت کو پەیکەرا جڤاکی دگەل کومەلگەها خوجێی بهێنە دامەزران پێکڤە ئ لێکگەهشتنا هەڤرادا چێ بکەن. ئەڤ ژینگەیا کو دێ ‌هێتە چێکرن ب ئێک قەبوول کرن جوداهیێن هاڤبەش گرێداییە. ئەڤ ژینگەییا کوو چێدبە زەمینەکا بەرهەمدار کو ڕی ددەتە پەنابەران بەردەوام بن ل لسەر پراکتیکا کولتوور و میراتێن وان ئ دەرفەتەژی بو زاروکێن وان کو فێری زمانێ وەلاتێ خووە ببن و پێشڤە ببەن.

بوچی سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ڕێ نادەت کو زاروکان فێری مەنهەجا کوردی ب زمانێ عەرەبی بهێنە کرن؟

سیاسەتا تێکەلکرنا پەروەردەیا پەنابەران ئارمانجا پشتەڤانی کرنا زارقکێن پەنابەر و پەناخازانە بو بداوی ئینانا خاندنا سەرەتایی ب باوەرناما ناسکری کو دکارت ببتە هەبوونا دەرفەتا خاندنا ناڤەندی و پشتی قوناغا سەرەتایی و هەروەسا گەهشتن ب خاندنا باڵا، ڕا‌هێنانا پیشەیی، بژێوێن ژیانێ پەیڕەوەکرنا مەنجا کوردی وەک زمانا فێرکرن ڤان دەرفەتان زێدەتر دکەن و بناغا ئێکگرتنا سەرکەفتیتر دکەت.

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران چەوا پشتەڤانییا دەیکان و بابان دکەت ل پشتەڤانیکرنا زاروکێن وان ب کارێن قوتابخانێن کوردی؟

حکومەتا هەرێما کوردستان ب پشتەڤانییا دەزگەهێن نەتوەیێن ئێکگرتی و هاڤبەشێن پەروەردە  پشتەڤانییا پولا کوردی ب دایک و بابان دکەت ل چارچێوەیا پەرەپێدانێن ڕێسایا سیاسەتا تێکەلکرنا پەروەردەیا پەنابەران. ڤان جوورێن پولان بێ بەرامبەر دبن دێ ڤەکری بن بو هەمی وان دەیک و بابان کو زاروکێن خووە ل قوتابخانێن حکومەتا هەرێما کوردستانا عراق توومار دکن.

چەوا سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران پشتەڤانییا زاروکان دکەت بوو سەرکەفتن ل قوتابخانان سەربارا زیانێن زمانێ وان؟

حکومەتا هەرێما کوردستانێ  ب پشتەڤانییا دەزگەهێن نەتەوەیێن ئێکگرتی و هاڤبەشێن پەروەرەد، ماموستایان لسەر ڕێبازێن ئێکگرتنێ رادگەهینت و ل ڕێکا وانەیێن زمان، پولێن پەنابەران، و پولێن چاکسازیێ بو زاروکێن پەنابەر و پەناخاز کو پێتڤیێن پشتەڤانییا زێدە هەیە، پشتەڤانیێ پێشکەش دکەت,

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران چ باندۆرا لسەر ناسکرنا بەلگەیێن قوتابخانان ل دەرڤەی هەرێما کوردستانا عراقێ هەیە؟

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران بەرەڤ پێش دچت بوو دەستگەهشتن ب خاندنا فەرمی ل سیستەما پەروەردەیا هەرێما کوردستانا عراق. ب ڤی شێوەی هەمی باوەرنامێن خاندنێن وەرگرتی لسەر ئاستا نێڤدەولەتی و ل ناڤخۆیا عراقێ هەتینا باوەر پێ کرن دەستگەهشتن ب خاندنا باڵا و ڕاهێنانا پیشەیی و دامەزراندا فەرمی ساناهی تر دکەت.

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ب چ شێوەیەک پرسا وەکهەڤکرنێ بو وان کەسان چارەسەر دکەت کو ل وڵاتێن رەسەنا خووە خاندنا بەلێ نکارن بەلگەنامان بدەست خووە بینن؟

ل چارچێڤەیا پێشکەتنا سیاسەتا تێکەلکرنا پەروەردەیا پەنابەران، حکومەتا هەرێما کوردستان میکانیزمەکا هەلسەنگاندنێ ژبوو دەستگە‌شتن ب لێهاتیێن و زانیاریێن زاروکان بێ بەکگەنامێن پەروەردەیی بنڤیست. ئەنجام ژی ژبوو دیاریکرنا ل کیژان پولێن قوتابخانێن قوتابخانا حکومیێن هەرێما کوردستانا عراقێ دکارن ناڤێ خووە توومار بکن.

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ب چ شێوەک کێشێن ڤەگواستن بو قوتابخانان چارەسەر دکە؟

زاروکێن پەنابەر و پەناخازان دکارن ناڤێن خوو توومار بکەن ل قوتابخانێن حکومەتا هەرێما کوردستانا عراقێ کوو نێزیکن ژ ناڤچەیێن کو لێ ئاکنجینە، ب ڤی شێوەی هەوجەییا پالپشتییا ڤەگوەستنێ کەم دبت. بو ساڵا خاندنا ئەکادمی ٢٠٢٣/٢٠٢٤ و لسەر بنەمایا هەوجەیی، پشتەڤانییا ڤەگوەستنێ کو ژ لایێ هاڤبەشێن پەروەرەد تێنە پێشکەشکرن و دێ بەردەوام بت بو ئەو زاروکێن کوو زێدەتر ژ ٥ کم ل نێزیکترین قوتابخانێ دیرن.

ئەرێ ئەو قوتابیێن کو ل پولا ٦ هەتا ١٢ دخینن ل سالا ٢٠٢٣/٢٠٢٤ بەژداری سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەرا دبن؟

سیاسەتا ئێکخستنا پەروەردەیا پەنابەران پیچ پیچە دکەڤیتە بوارا جێ ب چی کرنێ کوو دەستپێکێ دا گرنگیێ ب دەستگەهشتن ب قوتابخانێن حکومی ددەت ل هەرێما کوردستانا عراقێ بو وان خوێندکارێن کو خاندنا سەرەتایی ل پولێن ١ هەتا ٥ دخینن پەیڕەو کرنا مەنهەجا کوردی ب زمانێ عەرەبی هێتە گووتن، کو دبێژنێ سیستەما پەڕەلێل.

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ب چ شێوەک بەحسا دوزا زاروکێن دەرڤەی قوتابخانا و ئەو زاروکێن کو خاندن بجێ هشتی نە؟

زاروکێن پەنابەر کو ل قوتابخانان دەرکەتینە ئانژی بەشەک ژ خاندنا خووە ژ دەست داینە، دەستگەهشتن ب ڕێڕەوا نافەرمی باوەرپێکری بوو نموونە پولێن وەرگرتن و ڕێڕەوا فەرمی وەک بەرناما خاندنا بلەز ب مەبەستا ئاسانکارییان بو ناڤنڤیسکرنا وان ل خاندنێن فەرمی ل پولێن درست بو وان ل گوری تەمەنێن وان

زاروکان ل کیڤە دکارن ناڤێن خوو تومار بکەن کوو بکارن بچنە قوتابخانا ل گوری سیستەما تێکەل کرنا پەروەردا پەنابەران؟

دایک و بابان پێتڤییە زاروکێن خوو ل نێزیکترین قوتابخانەی توومار بکن ل گوری ئەو ڕێنماییان کو ژ لایێ ڕێڤەبەرییا پەروەردا تایبەت دێ هێنە پێشکەش کرن. بو زانیاریێن زێدەتر لسەر ڕێکارێن  ناڤ توومار کرن بو هەر پولەکی سەرەدانا ڕێڤەبەرییا پەروەردە بکەن ل ژهێ ئاکنجیبوونا وە. هوون دکارن ڕێڤەبەرییا پەیوەندی دار ل ڤێرە ببینن.

چ کات پێتڤییە کو بهێتە ڕێزگرتن ژ بوو ناڤنڤێسینا زاروکان ل گوری سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران ل سیستەما خاندنا نیشتیمانی بو سالا خاندنا ئەکادمی ٢٠٢٣/٢٠٣٤؟

پڕوسەیا ناڤنڤیسکرنێ ل سەرجەم قوتابخانان ل ١٥ مەها حوزایرانا ٢٠٢٣ هەتا مەها ئابا ٢٠٢٣ دەست پێ دکەت، قوتابخانان ل ڕوژێن ئێک شەمب و چار شەمب ل هەر هەفتییەک داخازێن توومارکرنێ وەردەگرن

کیش ژ بەلگان گرنگە داکو زاروکان توومار بکەن ل سیستەما قوتابخانێن نیشتیمانی ژبوو سالا خاندنا ئەکادمی ٢٠٢٣/٢٠٢٤ ل گوری سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران؟

بو زانیاریێن زێدەتر لسەر پڕوسەیا توومارکرنێ پەیوەندیێ ب

“ڤەگەڕین بو خاندن” زانیاری لڤێەرە.

چ بسەر ماموستایێن پەنابەر هێت ل گوری سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران؟

ماموستایێن پەنابەر بو سالا خاندنا ئەکادمی ٢٠٢٣ / ٢٠٢٤ بەردەوام دبن ل گوتنا وانەی بو پولێن ٦ هەتا ١٢، حکومەتا هەرێما کوردستان و دەزگەهێن نەتەوەیێن ئێکگرتی و هەڤبەشێن پەروەردەی ب شێوەیەکا ساناهی دێ کار ژ بو ڕاهێنانا ماموستایان دکەت بو وان ماموستایێن پەنابەر کو وانا پولێن ١ هەتا ٥ دبێژن.

ب چ شێوەی سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەی چارەسەرییا کەموکورتیێان دکەت ل گوری ژێرخانا قوتابخانان، کەلێنێن کوالیتیا پەروەردەی ل کەمپ جهێن شارا، و دێ دڵنیایێ دەت کو زاروکێن کومەلگەها مێڤاندار بێبەش نابن؟

سیاسەتا تێکەل کرنا پەروەردەیا پەنابەران دڵنیایێ ددەت کو ماموستایان دەستێن وان دگەهنە کەرستەو سەرچاڤێن فێرکاری، کو ڕاهێنان متمانەیان ددەتە وان بو گەهاندن هەلسەنگاندنێن فێربوونا، ڕێڤەبرنا بارودوخێن پولا دگەل زاروکان کاریگەریا پەڤچوونا کوچبەریێ لسەر وان هەبوونا، هەروەسا بو داخازا ئاراستەکرنا کومەلگەها پشتگیریێ بو فێربوون چالاکیێن دەرڤەی مەنهەجی کو باژدارن ل سەرکەفتن و مایینا قوتابیان.

ژێرخانا قوتابخانان ژ لایێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ ودەزگەهێن نەتەوەیێن ئێکگرتی و هاڤبەشێن پەروەردا هێتە پاڵپشتی کرن. ئەڤ پشتگیرییە بەرفرەهکرن و چێکرنا پولان هەروەسا درووستکرنا ٣ قوتابخانا ژخوودگرن. پشتگیریا ئەولەویەت ددەتا قوتابخانێن جڤاکیێ مێهڤاندار کو ژمارا ناڤنڤیسکرنا وان گەلەکە بو زاروکێن پەنابەرا.

ل چ جهەکی دکارم پرسیار و نیگەرانیێن دەرباری سیاسەتا تێکەلکرنا پەروەردەیا پەنابەران و ناڤنڤیسینا قوتابخانان بکەم؟

توو دکاری سەردانا ڕێڤەبەرییا پەروەردەی بکەن ل ژهێ ئاکنجی بوونا وە. دکارن لڤێرە ڕێڤەبەرییا پەیوەندی دار ببینن ڕاوێژا “ڤەگەڕین بو خاندنێ” بکن  ل ڤێرەدا.

هەروەسا دکارن پەیوەندییا ب هاڤبەشێن پەروەردە ئینتەرسوس و ئین ئاڕ سی بکەن.

هوون دکارن سەرەدانا ڕێڤەبەریێن پەروەردەی بکەن ل ناڤچەیێن ئاکنجی بوونا وە.

هەولێرجادا پەروەردەی نێزیک جادا دکتووران
سلێمانیجادا سەروەری سلێمانی
دهوک  ل بەردەما ناخوشخانا سەرەکیا ئازادی تەنشت نەخوشخانا گشتییا سومێل

هەروەسا هوون دکارن پەیوەندیێ ب هاڤبەشێن پەروەردەی ئینتەرسوس و ئێن ئاڕ سی بکەن ب ڤان ژمارێن ل ژووردا

هەولێر٠٧٥١٧٤١٦٧٤٧ – ٠٧٥١١٤٠٦٥٥٢ – ٠٧٥١٨٠١٤٥٨٢ (وەتس ئەپ) –  (وەتس ئەپ) ٠٧٥١٨٤٦٨٢٩٧    
سلێمانی٠٧٥١٠٠١٠٨٠٠
دهوک  ٠٧٥٠٢٠٠٥٤١٦  – ٠٧٥٠٢٠٠٥٤١٨