ፖልዮ

ፖልዮ እንታይ እዩ?

ፖልዮ ኣዝዩ ተላባዒ ሕማም ኮይኑ፡ መብዛሕትኡ ግዜ ካብ ሓደ ክሳብ ሓሙሽተ ዓመት ዝዕድሚኦም ህጻናት የጥቅዕ። ቀንዲ ምልክታቱ ድማ ሰዓል፡ ሕማም ርእሲ፡ ተምላስ፡ ድኻምን ቃንዛ ኣካላትን ከምኡ’ውን ድኻም ጭዋዳታት ይርከብዎም። እቲ ሕማም ዘይፍወስን ንድሕሪት ዘይምለስን ሽባነት ከስዕብ ይኽእል። ኣብ ዳሕረዋይ ደረጃ ፖልዮ ናብ ሞት ከብጽሕ ይኽእል።

ፖልዮ ብከመይ ይመሐላለፍ?

ቫይረስ ፖልዮ ብሰገራ ናይ ሓደ ዝተለኽፈ ሰብ ብዝተበከለ መግብን መስተን ኣብ ዘይጽሬት ኩነታት ይመሓላለፍ። ብዘይተኸተበ ሰብ እንተተዋሒጡ ፡ እቲ ቫይረስ ኣብ መዓንጣ እናበዝሐ ብሰገራ ኣቢሉ ክወጽእን ካልኦት ክለኽፉን እዩ። ሓደ ሓደ ግዜ እቲ ዝተለኽፈ ሰብ ቅልል ዝበለ ወይ ውሑድ ምልክታት ክህልዎ እንከሎ ካልእ ግዜ ድማ ከም ውጽኢቱ ኣብ ሓደ ወይ ሓያሎ ኣካላት ሽባ ብምግባር ንስርዓተ ነርቭ የጥቅዕ።

ፖልዮ ንካብ 5 ዓመት ዝዓብዩ ቆልዑ ከጥቅዕ ይኽእል ዶ?

ሓደ ሰብ ድሕሪ 5 ዓመት ዕድሚኡ ብፖልዮ ክጥቅዕ ኣዝዩ ሳሕቲ እዩ፣ ስለዚ ሚኒስትሪ ጥዕና ንኹሎም ህጻናት ዒላማ ይገብሮ፣ ካብ 0-5 ዓመት ዝዕድሚኦም። ዘይተኸተቡ ዓበይቲ ግን ጌና በቲ ሕማም ክጥቅዑ ይኽእሉ እዮም, እዚ ምኽንያት እዩ ገለ ዓበይቲ ህጻናትን ዓበይቲ ተጓዓዝቲ ናብ ገለ ሃገራት , ክታበት ፖልዮ ክገብሩ ዝግደዱ

መን እዩ ክታበት ፖልዮ ዘድልዮ?

ንመከላኸሊ ካብ ፖልዮ፡ ኩሎም ኣብ ግብጺ ዝነብሩ ህጻናት ካብ 0 ክሳብ 5 ዓመት ዕድሚኦም ክኽተቡ ኣለዎም።

ቅድሚ ሕጂ ብዙሕ ግዜ ትሕቲ 5 ዓመት ዝዕድሚኦም ደቀይ እንተኸቲበዮም፡ ኣብ እዋን ሃገራዊ ጎስጓሳት ዳግማይ ክታበት ክወስዱ ውሑስ ድዩ?

እወ፡ እቲ ተወሳኺ መጠን መድሃኒት ውሑስን ነቲ ህጻን ኣይጎድኦን እዩ። ብሓቂ ብዙሕ ዶዝ ምውሳድ ንናይ’ቲ ህጻን ናይ ምክልኻል ዓቕሚ የዕብዮ። ዝኾነ ህጻን ከይተኸተበ ከይተርፍ፡ ኩሎም ህጻናት ኣብ ኩሉ ጎስጓሳት ክኽተቡ ኣለዎም፡ ዋላ’ውን ቅድሚ ሕጂ ተኸቲቦም እንተሃለዉ።

ክታበት ፖልዮ ውሑስ ድዩ?

ሚኒስትሪ ጥዕናን ህዝብን (MOHP)፡ ውድብ ጥዕና ዓለምን ትካል ህጻናት ሕቡራት ሃገራትን (ዩኒሴፍ)
ጽሬትን ኣድማዕነትን ናይዚ ክታበት ውሕስነት ይህቡ።
እቲ ክታበት ፖልዮ ንሓደ ህጻን ኣንጻር ፖልዮ ንምኽታብ ዝበለጸ፡ ውሑስን ውጽኢታውን መገዲ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ።

ደቀይ ኣብ ሃገራዊ ናይ ጎስጓስ መዓልታት ዋላ እንተተኸተቡ እቲ ስሩዕ ክታበት የድልዮም ድዩ?

እወ፡ ኣብ እዋን ጎስጓሳት ዝግበር ክታበት ፖልዮ፡ መተካእታ ናይቲ ስሩዕ መደብ ክታበት ዘይኮነስ፡ ሓያል ተወሳኺ እዩ።

እተን ናይ ክታበት ጉጅለታት ሰራሕተኛታት ሚኒስትሪ ጥዕናን ህዝብን ምዃነን ብኸመይ ከረጋግጽ ይኽእል?

እቶም ናይ ክታበት ወፍሪታት ኣቐዲሞም ኣብ መራኸቢ ብዙሃን ይግለጹን UNHCR እውን ብመንገዲ UNHCR ፌስቡክ፣ መሻርኽቲ ዘይመንግስታውያን ትካላት ፣ ኣኼባታት ማሕበረሰብን ካልኦት መራኸቢታትን ብሰፊሑ ይዝርግሖ።
ብዘይካ’ዚ፡ ጉጅለታት ክታበት ብሚኒስትሪ ጥዕናን ህዝብን ተፈላጥነት ዘለዎም መለለዪ ካርድታት ኣለወን፡ ንጉጅለ ክታበት ሚኒስትሪ ጥዕናን ህዝብን ካብ ጎደና ናብ ጎደና ወይ ካብ ኣፍደገ ናብ ኣፍደገ ንሕብረተሰብካ ክሕብር ከሎ ብቐሊሉ ከተለልዮ።

ትሕቲ 5 ዓመት ዝዕድሚኦም ደቀይ ኣብ ናይ ብሕቲ ሓኪም፣ ኣብያተ ፅሕፈት ጥዕና ወይ ተንቀሳቐስቲ ጋንታታት ክኽተቡ ምግባርዶ ይሓይሽ?

እዚ ክታበት ብዘይካ ብመንገዲ MOHP ስለዘይርከብ ኣብ ኩለን ኣሃዱታት/ቤት ጽሕፈታት ጥዕና ወይ ብመንገዲ ተንቀሳቐስቲ ጋንታታት ሚኒስትሪ ጥዕናን ህዝብን ደቅኹም ኣብ ዝካየዱ ሃገራዊ ጎስጓሳት ክኽተቡ ምግባር ኣገዳስን ኣድላዪን እዩ። ተንቀሳቐስቲ ጋንታታት ፅቡቕ ስልጠና ዝወሰዳ፣ ፅሬት ዝተረጋገፀን ኣብ ዘድሊ ሙቐት ብፅቡቕ ዝተዓቀበን ክታበት ዘለወንን ካብ MOHP ብዝመፁ ተቖፃፀርቲ ብጥንቃቐ ዝቆፃፀራ እየን። ኣሃዱታት/ቤት ጽሕፈታት ጥዕና MOHP ኣብ እዋን ወፍሪ ክሳብ ሰዓት 8 ድሕሪ ቀትሪ ክፉታት እዮም።

ገለ ናይ ብሕቲ ክሊኒካት፡ ናይቶም ክታበታት መኽዘን ሙቐት ናይ ምዕቃብ ውሕስነት የብለንን፡ ሕጽረት ሓይሊ ኤሌክትሪክ ኣብ ዘጋጥመሉ እዋን ድማ፡ እቲ ክታበት ውጽኢታዊን ዋላ’ውን ጎዳኢን ክኸውን ኣይክእልን እዩ።


ብዛዕባ ፖልዮ ተወሳኺ ሓበሬታ ምስ እትደልዩ ነዘን ቪድዮታት ብዝተፈላለየ ቋንቋታት ክትከታተሉ ትኽእሉ ኢኹም፡ ትግርኛ | ትግርኛ | ዓረብኛ | ኦሮሞ | ኣምሓርኛ | ሶማላዊ | ፈረንሳዊ